Hisse satış sözleşmelerinde, taraflar sözleşme serbestisi ilkesi gereği çeşitli sorumluluk mekanizmaları düzenleyebilmektedirler.

Bu mekanizmaların bir tarafı satıcıların tazmin yükümlülüğünün kapsamıyla ilgili olup, tazminat maddeleri genel olarak hisse satış sözleşmesindeki taahhütler, garantiler ve beyanların ihlalinden doğan zararları içerir.

Hedef şirketin sahip olduğu bazı riskleri bertaraf edebilmek için satıcının taahhüt ve garantilerinin kapsamının tanımlanması esnasında, hukuki inceleme süreçlerinde ulaşılan bulgular da dikkate alınmaktadır.

Konunun diğer tarafını ise, herhangi bir tazminat talebi doğması halinde, kapsam, zamansal ve parasal açılardan belirli sınırlamalar getirebilmek amacıyla genel olarak sözleşmeye eklenen sorumluluk sınırı maddeleri oluşturmaktadır.

Alıcının satıcıya karşı bir tazminat talebinde bulunabilmesi için öngörülen süre sınırları her bir tazminat talebi için ayrıca belirlenir. Örneğin, vergi ve/veya sosyal güvenlikle ilgili esaslı taahhütler ve garantilere ilişkin olarak, yasal zamanaşımı hükümlerine uyumlu şekilde, hissedarlar sözleşmesinde daha uzun süre sınırlamaları belirlenebilir. Hisselerin sahipliği konusundaki taahhütler, bu esaslı taahhütlerin yanıltıcı olması halinde alıcının satın alma kararını değiştirebilecek nitelikte olduğundan, hisselerin sahipliğine ilişkin talepler genelde bir süre sınırlamasına tabi tutulmamaktadır.

Hisse satış sözleşmesinde, satıcının parasal sorumluluğu, satış bedelinin belirli bir yüzdesiyle sınırlandırılabilir. Bunun yanında, ihlalin önemine göre, farklı sorumluluk eşikleri üzerinde mutabakat sağlanabilir. Örneğin, satıcının sorumlu tutulacağı asgari bir zarar tutarı, sorumluluk sınırı olarak belirlenebilir. Ayrıca, zarar talebi belli bir eşiğe ulaşana kadar alıcının taleplerle ilgili riski üstlendiği, satıcıya karşı talepte bulunulabilmesi için ulaşılması gereken toplam tutar (biriken bir tutar) belirlenebilir. Böyle bir durumda, ilgili zarar eşiğinin aşılması halinde satıcının toplam tutardan mı yoksa yalnızca eşiği aşan kısımdan mı sorumlu olacağı hususu; tarafların müzakeresine göre değişkenlik arz edecektir.

Satıcılar, alıcıdan sözleşmeye i) alıcının satıcılara herhangi bir talep yöneltmeden önce zararlarını hafifletebilmek için önlemler almasını ve bu tür önlemleri almaması halinde satıcıların bahse konu zararlardan sorumlu olmayacağını ve/veya ii) olaya uygulanabilir olması halinde, satıcıların ödemekle yükümlü olduğu zararlardan düşülmek üzere, üçüncü şahıslardan tazminat/ödeme talep etmesini ve/veya iii) alıcının, talebin dayandığı aynı konuya ilişkin, birden fazla kez tazmin edilmesini engelleyen maddeler eklenmesini talep edebilirler.

Satıcılar ayrıca sözleşmeye, alıcının kapanıştan önce bilgisi dahilinde olan taahhüt ve garantilerle ilgili ihlallere dair talepte bulunmasını engelleyen maddeler ekleyerek, bu konudaki alıcı taleplerini sınırlamaya çalışabilirler.

Satıcıların sorumluluklarını sınırlamak için kullandıkları diğer bir yöntem ise taahhüt ve garantileri "bilgileri dahilinde olan konular" ile sınırlamaktır ancak bu yöntem riskin alıcılar üzerinde kalmasına neden olduğu için alıcılar tarafından dirençle karşılanmaktadır.

Tüm bu bilgiler ışığında, hisse satış sözleşmeleri müzakerelerinde farklı sorumluluk sınırı yöntemlerinin uygulanabileceği ve bu tür sınırlamaların kapsamının her bir anlaşmaya ve tarafların müzakere gücüne göre farklılık göstereceği sonucuna varılabilecektir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.