I. Giriş

15 Temmuz 2015 tarihli Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik'te ("Yönetmelik") önemli değişiklikler getiren Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 4 Ocak 2020 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Yönetmelik değişiklikleri ile birlikte Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi ("İYS") hayata geçirilmekte ve İYS'nin kullanımına ilişkin kurallar getirilmektedir.

II. Yürürlük Tarihleri

İYS'nin kurulmasına ilişkin 10/A maddesi ve hizmet sağlayıcıların mevcut veri tabanlarını İYS'ye yüklemesi ve alıcıların İYS'ye yüklenen onayları kontrol etmesi gereken son tarihlerin belirlendiği Geçici Madde 2, Yönetmelik değişikliklerinin yayım tarihi olan 4 Ocak 2020'de; İYS'ye kaydolma, İYS üzerinden onayların alınması, İYS üzerinden ret imkanı sunulması, aracı hizmet sağlayıcıların ileti gönderimi öncesinde İYS üzerinden kontrol yapması gibi İYS'nin ileti gönderiminde aktif kullanımına yönelik hükümler ise 1 Eylül 2020'de yürürlüğe girecektir.

III. İYS'ye İlişkin Düzenlemeler

  • Ticari elektronik ileti onaylarının tek merkezden yürütülmesi için Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş olan kuruluş, İYS'yi kuracaktır.
    İYS'nin temel işlevleri, (i) ticari elektronik ileti onaylarının alınması, (ii) reddetme hakkının kullanılması ve (iii) ticari elektronik iletilere ilişkin şikayetlerin yönetilmesidir.
  • Ticari elektronik ileti göndermek isteyen tüm gerçek ve tüzel kişilerin İYS'ye kaydolması zorunludur. Hizmet sağlayıcıların, halihazırda Yönetmelik'e uygun olarak alınmış olan ticari elektronik ileti onaylarını 1 Haziran 2020 tarihine kadar İYS'ye aktarması gerekmektedir.
    Bu süre sonunda İYS, iletişim bilgileri yüklenen alıcılara, onaylarının sistemde aktif olduğu ve reddetme imkanlarını 1 Eylül 20191 tarihine kadar İYS üzerinden kullanabileceklerine dair bilgi iletecektir. Bu tarihe kadar reddetme imkanı kullanılmaması durumunda bu tarihten sonra gönderilen iletiler onaylı kabul edilecektir.
  • İleti gönderimleri öncesinde alıcının izninin bulunup bulunmadığı İYS üzerinden kontrol edilecektir.
    Hizmet sağlayıcılar ve hizmet sağlayıcının talimatı doğrultusunda ticari elektronik ileti gönderimini başlatan aracı hizmet sağlayıcılar alıcının onayı olup olmadığını İYS üzerinden kontrol etme yükümlülüğü altındadır.2 İYS üzerinde onaylı gözükmeyen kişilere ileti gönderimi yasaklanmıştır.
  • Alıcılar İYS üzerinden ticari elektronik ileti onayı verebilecek ve ret bildiriminde bulunabilecektir.
    İYS haricinde bir metot ile alınan onaylar üç iş günü içerisinde İYS'ye kaydedilecek, üç gün içerisinde İYS'ye kaydedilmeyen onaylar geçersiz sayılacaktır. Hizmet sağlayıcı kendisine iletilen ret bildirimlerini de üç iş günü içinde İYS'ye bildirecektir.
  • İYS'ye kayıt olan tüm hizmet sağlayıcılara ve markalarına ayrı tekil numaralar atanacak ve hizmet sağlayıcılar onay ve ret bildirimlerini bu numaralar üzerinden yönetebilecektir.
    Hizmet sağlayıcılar, alıcının ret bildiriminde bulunabilmesi için kendisi tarafından sağlanan ya da İYS tarafından sunulan müşteri hizmetleri numarası, kısa mesaj numarası veya yalnızca ret bildirimine özgülenmiş bir URL adresi gibi erişilebilir iletişim adresine ticari elektronik iletide yer verecektir.
  • Onay gerektirmeden ileti gönderilebilen bazı hallerde İYS üzerinden onay kontrolü yükümlülüğüne istisna getirilmiştir.
    • Temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletiler,
    • Devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, satın alma ve teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletiler,
    • Sermaye piyasasına ilişkin mevzuat uyarınca aracılık faaliyetinde bulunan şirketlerce müşterilerine bilgilendirme amaçlı gönderilen ticari elektronik iletilerin,
  • gönderimi öncesinde İYS üzerinden onay kontrolüne gerek bulunmamaktadır. Ancak hizmet sağlayıcılar, bu istisnalara dayanarak ileti gönderirken aracı hizmet sağlayıcısına hangi istisnaya dayandığına dair bir beyanda bulunması gerekmektedir. Tacir veya esnaf olan alıcılara gönderim yapılırken ise İYS üzerinden alıcıların ret hakkını kullanıp kullanmadığı kontrol edilir.
  • Ticari elektronik iletilere yönelik şikayetler İYS üzerinden yapılabilecektir.
    e-Devlet kapısı, Ticaret Bakanlığı'nın internet sitesi ve şikâyetçinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki il müdürlüğü üzerinden yapılabilecek şikayetlere ek olarak, alıcılar şikayetlerini İYS üzerinden de bildirebilecektir.

IV. Diğer Değişiklikler

  • İleti İçinde Aracı Hizmet Sağlayıcıları Belirtici İbareler: Aracı hizmet sağlayıcı vasıtasıyla gönderilen ticari elektronik iletilerin içeriğinde aracı hizmet sağlayıcıya ait marka, ticaret unvanı veya işletme adı bilgilerinin yer almasına yönelik yükümlülük kaldırılmıştır.
  • Onaylara ve İletilere İlişkin Kayıt Tutma Yükümlülüğü: Onay kayıtlarının onayın geçerliliğinin sona erdiği tarihten ve ileti gönderimlerine dair diğer kayıtların kayıt tarihinden itibaren saklanması gereken bir yıllık süre, üç yıla çıkarılmıştır.
  • Sesli Aramalarda Yer Verilecek Bilgiler: Sesli arama içeriklerinde tacirler için ticaret unvanına, esnaflar için ad ve soyada yer verileceği, hizmet sağlayıcının bunlara ek olarak marka veya işletme adı gibi kendisini tanıtan diğer bilgilere yer verebileceği hükmü getirilmiştir.

V. Uyum İçin Yapılması Gereken Çalışmalar

Hizmet sağlayıcıların Yönetmelik değişikliklerine uyum için alması gereken başlıca aksiyonlar aşağıdaki gibidir. 

  • İYS'ye kayıt olunması
  • Mevcutta alınmış olan ticari elektronik ileti izinlerinin, izin metinleri ve izinle ilgili deliller doğrultusunda değerlendirilerek izinli/izinsiz iletişim bilgisi verisi ayrımı yapılması
  • İzinli olduğu tespit edilen alıcılara ilişkin verilerin İYS tarafından belirlenecek veri formatına dönüştürülmesi ve İYS'ye yüklenmesi
  • Mevcut izin/red alma süreçlerinin İYS süreçleri ile uyumluluğunun kontrolü ve süreçlerde gerekli güncellemelerin yapılması
  • Mevcut ticari elektronik ileti yönetim sistemlerinin İYS üzerinden gelen izin/ret bilgilerini alabilecek, İYS'ye bu bilgileri gönderebilecek ve her gönderim öncesinde izin kontrolü yapabilecek şekilde geliştirilmesi
  • Mevcut izin ve ileti gönderimlerine ilişkin kayıt saklama sürelerinin güncellenmesi     

Footnotes

1. Ticaret Bakanlığı mevcut veri tabanlarının İYS'ye aktarılması ve alıcılar tarafından bu onayların kontrol edilmesi öngörülen süreleri 3 ay ertelemeye yetkilidir.

2. Aracı hizmet sağlayıcıların e-posta ile iletilen ticari elektronik iletiler açısından onay kontrol yükümlülüğü bulunmamaktadır.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.