GİRİŞ

Dünyada pek çok kişi tarafından konuşulan ve tartışılan kripto para birimleri, üzerlerindeki ilgi ve talebi gün geçtikçe arttırmaktadır. Kripto paralar arasında en yaygın kullanılan bitcoin denilebilir. Bitcoin, Ripple, Ethereum, IOTA gibi sanal paraların rakibi olarak görülmekte olan Litecoin, son zamanlarda bir çok yatırımcının dikkatini çekmektedir. Bu makalemizde Dünya'nın ve Türkiye'nin Litecoin'e karşı tutumunu açıklamaya çalışacağız.

1. Litecoin Tanımı

Litecoin, dünya genelinde herkes için yok denilebilecek az mahiyet ile para transferi yapmaya olanak sağlayan bir kripto para birimidir. Diğer alt coinler gibi herhangi bir merkezi olmayan Litecoin, açık kaynak kodlu küresel bir ödeme sistemidir.

Litecoin'in kullanmış olduğu matematik altyapılı teknolojisi, kullanıcıların kendi paralarını kendilerinin kontrol etmelerine

Litecoin, bitcoin temelli birkaç kripto paradan biri ve 2011 yılı sonlarında bitcoin çatallanmasıyla ayrıldı. Bitcoin " altın " olarak tanımlanırsa Litecoin de " gümüş " olarak sayılabilir. Sanal para birimlerinin arasında gümüş değerinde olan Litecoin değerli coin çeşitleri arasında yer almaktadır. Bitcoinden sonra çıkan ilk alt coin olma özelliğini taşıyan bu para birimi hali hazırda sunmuş olduğu altyapı ile de kazanç getirmeye devam etmektedir.

2. Bitcoin ile Litecoin Arasındaki Fark

Litecoin, Bitcoin'in açık kaynak kodlu yazılımından ve çalışma prensibinden esinlenerek geliştirilmiştir. Ancak Litecoin'in Bitcoin'den en büyük farkı mining algoritmasının kişisel bilgisayarlarla bile sürekli olarak madencilik yapabilme olanağı sağlamasıdır. Böylece sıradan bilgisayarla da Litecoin üretilebilecektir, bu da sistemi daha değerli hale getirmektedir.

Bu iki sanal para arasındaki bir diğer fark, işlem hızıdır. Bitcoin oldukça yavaş bir sisteme sahiptir. Litecoin ise tam tersine kullanıcılar için büyük bir avantaj sağlayan yüksek hızı ile bilinmektedir. Litecoin ağı bir blok işleme süresini 2,5 dakika olarak belirlemiştir. Bu süre Bitcoin'de 10 dakikadır. Litecoin'in yüksek hızı sayesinde kullanıcılar işlemlerini kolayca gerçekleştirebilirler. Ayrıca Litecoin'in üretim limitini, Bitcoin'in üretim limiti ile karşılaştıracak olursak, 4 katına tekabül etmektedir ve bu da 84 milyon adettir.

3. Dünya'nın Litecoin'e Karşı Tutumu

Litecoin gibi kripto paralar ile ilgili düzenleme yapan en önemli örneklerden biri Amerika Birleşik Devletleridir. Pek çok ülke, Litecoin gibi kripto paraların yasal düzenlenmesi konusunda Amerika'nın alacağı tavrı ve yaklaşımlarının sonucunu beklemektedir. Bu konuya Amerika'nın olumlu yaklaştığını söyleyebiliriz.

Diğer önemli bir örnek ise Danimarka'nın son zamanlarda kağıt ve madeni parayı terk ediyor olması ve çoğu alışverişte dijital paraları kullanmaya başlamasıdır. Ancak Danimarka merkez bankası kullanıcıları Litecoin gibi kripto para işlemleri konusunda uyarmaktadır. Merkez bankası, şeffaflık ve denetim eksikliği nedeniyle kripto paraların yatırıma uygun olmadığını belirtmektedir. " Eğer kripto para piyasası daha şeffaf olur ve olgunlaşırsa bu sektöre girmeyi düşünülebilir " şeklinde görüş bildirmiştir.

İsveç de Danimarka gibi, nakit kullanımını kaldırmak isteyen ülkelerdendir. İsveç merkez bankası Riksbank'ın negatif faiz uygulamasından etkilenmemek için, İsveç vatandaşları Litecoin'i kullanabilmektedirler ve bu sayede servetlerini koruyabilmektedirler.

İngiltere'de Litecoin'e özel para muamelesi yapılır, Litecoin ile yapılan alışverişlere katma değer vergisi uygulanır.

Bunların dışında Güney Kore, Hollanda, Finlandiya, Kanada, Avustralya Litecoin'e olumlu yaklaşırken, İzlanda, Bangladeş, Bolivya, Ekvador, Tayland gibi ülkeler Litecoin'e olumsuz yaklaşmaktadır.

4. Türkiye'nin Litecoin'e Karşı Tutumu

Türkiye'de bankaları denetleyen resmi bir kurum olan BDDK 25.11.2013 tarihinde Litecoin gibi kripto paralar ile ilgili konuda bir basın açıklaması yapmıştır. Buna göre, litecoin gibi kripto paralar herhangi bir resmi ya da özel kuruluş tarafından ihraç edilmemesi ve karşılığı için güvence verilmemesi dolayısıyla mevcut yapısı ve işleyişi itibariyle devlet tarafından ekonomik para olarak değerlendirilmemektedir. Bu yüzden de ekonomik para ile ilgili düzenlemeler kapsamına girmemektedir.

Yine BDDK'ya göre, Litecoin sisteminde kimliklerin bilinmemesi sebebiyle Litecoin'in yasadışı faaliyetlerde kullanılabileceği, değerinin aşırı oynak olması, dijital cüzdanların çalınabilmesi, kaybolabilmesi, usulsüz kullanılabilmesi ve işlemlerin geri döndürülemez olmasının risklere açık olduğu da vurgulanmıştır. Yani BDDK, Litecoin'in yasal olup olmadığına dair bir açıklama yapmıyor, sadece elektronik para kapsamına girmiyor ve bazı riskler taşıyor demektedir.

Litecoin gibi kripto paraların vergilendirilmesi tartışması, tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye'de de devam etmektedir. Merkezi olmaması sebebiyle sadece Türkiye'yi kapsayacak bir vergilendirme sisteminin mümkün olamayacağını düşünenler olduğu gibi, Litecoin'in yasal statüsünü belirledikten sonra vergilendirmenin değerlendirilebileceğini düşünenler de vardır.

Sermaye Piyasası Kurulu Aralık 2016 tarihinde " Kripto – Para Bitcoin " başlıklı bir araştırma raporu yayınlanmıştır. Buna göre, pek çok ulusal merkez bankası veya bankacılık düzenleme kurumu Litecoin kullanımını yasaklamamış, ancak finansal kurumları ve bireyleri karşılaşabilecekleri riskler konusunda uyarmıştır. Litecoin'in merkezi bir otorite tarafından denetlenmemesi, yeni bir kavram ve teknoloji olması, her bir Litecoin kullanıcısının Litecoin'in geleceğini belirlemesi gibi hususlar, hükümetleri, düzenleyici ve denetleyici kurumları haklı olarak endişelendirmektedir.

Raporda, " Litecoin gibi kripto paralar bir tür gelir ve ücrettir. Litecoin geliri, vergiye tabi tutulursa, hükümetlerin Litecoin'e karşı olmaları da beklenemez. " Yani vergilendirildikten sonra herhangi bir sorun olmayacağı belirtilmiştir.

TCK md. 2'ye göre, " Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. " Bu maddeye dayanarak kripto paralar kullanılarak vergiden kaçma, kara para aklama gibi yasa dışı işler yapılmadığı sürece kripto para kullanımının yasal olduğu söylenebilir. Bu nedenle Türkiye'de kripto para ile alışveriş yapmak, yatırım yapmak ve madencilik yaparak kripto para üretmek Türkiye'de suç değildir.

Zaten SPK ve BDDK da Litecoin'e karşı bakış açısı da olumlu olup, yasal olmadığını söylememektedirler.

SONUÇ

Günümüzde Litecoin gibi kripto paralar bir çok ülke tarafından yasal olarak değerlendirilmiş ve tanınmıştır. Bazı ülkeler geçerli bir para birimi olarak kabul etmiş, bazısı da takas yoluyla alışverişi yapılan bir varlık olarak kabul etmiştir. Hükümetler tüm Dünya'yı etkileyen bu gelişme karşısında ülkelerinin yasalarını güncellemiştir. Litecoin gibi kripto paralar ile ilgili yasalarında henüz düzenleme yapmayan ülkelerin sayısı da gün geçtikçe azalmaktadır. Litecoin'in yasal olmadığını söylemeyen sadece bahsettiğimiz nedenlerden dolayı Litecoin'e olumsuz yaklaşan Türkiye'nin de bu konu hakkında yasal düzenlemeler yapması beklenebilir.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.