Fintech: Crowdfunding en de noodzaak van internationale regulering

Investeerders steken steeds vaker geld in crowdfundingprojecten: in het eerste kwartaal van 2019 al meer dan €128 miljoen. Niet verrassend is dan ook de recente berichtgeving in de media dat er behoefte bestaat aan betere wetgeving voor (gebruikers van) crowdfundingplatforms. Reden genoeg om de eerste editie van Dentons' FinTech te wijden aan dit fenomeen.

Crowdfunding is het aantrekken van financiering (funding) van het publiek (crowd), in tegenstelling tot een individuele geldverstrekker. De financiering kan bedoeld zijn voor een goed doel (donation based) of het op de markt brengen van een bepaald product (zoals een boek, een film of muziekstuk) in ruil voor een exemplaar van het betreffende product (reward based). Dit zijn vrij onschuldige vormen van crowdfunding.

Daarnaast wordt crowdfunding ingezet voor de financiering van ondernemingen door het verstrekken van onderhandse leningen (loan based) of het aantrekken van vermogen door uitgifte van aandelen of obligaties (equity based). Dit laatste wordt ook wel crowdfinance genoemd. Crowdfinance maakte in Nederland zijn opmars tijdens de kredietcrisis in 2008. Sindsdien is het voor startende ondernemingen en het MKB een stuk moeilijker om een bankfinanciering te krijgen. Dat crowdfinance uitkomst biedt, is wel gebleken. Volgens de website crowdfundingcijfers.nl is sinds de opkomst van crowdfunding in Nederland al meer dan €780 miljoen opgehaald bij investeerders.

Crowdfundingactiviteiten vinden vaak plaats via een onlineplatform. De exploitant van het crowdfundingplatform ontvangt in dit geval een vergoeding voor het bijeenbrengen van geldvragers en geldgevers en het faciliteren van de inleg van de gelden. In het geval van crowdfinance de betaling van rente, dividenden en aflossingen. Exploitanten van, en dikwijls ook geldvragers op, loan en/of equity based crowdfundingplatforms zijn onderworpen aan de Wet op het financieel toezicht (Wft). Of deze partijen vergunningsplichtig zijn onder de Wft moet per geval worden beoordeeld, net zoals de vraag of sprake kan zijn van een ontheffing of vrijstelling en dit ismoeilijk vooraf vast te stellen. De exploitant of geldvrager dient niet alleen wegwijs te worden in de regels van de Wft, maar krijgt ook te maken met de Autoriteit Financiële Markten (AFM) die in de Wft is aangewezen als toezichthouder. De AFM gaat over het verlenen van vergunningen en ontheffingen en verbindt zélf ook regels aan verleende vergunningen en ontheffingen. Crowdfundingplatforms aan wie een vergunning of ontheffing is verleend, worden door de AFM ingeschreven in een openbaar register. De vergunning- of ontheffingshouder moet twee keer per jaar een monitoringformulier indienen bij de AFM.

Maar ook dan ben je er nog niet. De Wft kent aanverwante wet- en regelgeving die moet worden nageleefd, zoals het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo), Nadere Regeling gedragstoezicht financiële ondernemingen (NRgfo), Wet op het consumentenkrediet (Wck) en Besluit Kredietvergoeding (Bk). Kortom, een aanbieder van of geldvrager op een crowdfundingplatform krijgt te maken met een veelvoud aan wet- en regelgeving én Wft-waakhond AFM. Er klinkt dan ook een steeds luidere roep om betere (overzichtelijkere) wetgeving omtrent crowdfunding.

Het exploiteren en gebruiken van een crowdfundingplatform wordt complexer bij grensoverschrijdende dienstverlening. Elk land kent namelijk eigen regelgeving op dit gebied. Het kan zo zijn dat het een crowdfundingplatform dat in Polen legitiem opereert, niet is toegestaan om diensten aan te bieden in Nederland. Om een oplossing te bieden voor deze situatie, is vorig jaar een voorstel voor een Europese Crowdfundingverordening ingediend. Deze 'Verordening voor Europese aanbieders van crowdfundingdiensten voor ondernemingen' (de ECSP Verordening) moet mogelijk maken dat crowdfundingplatforms onder één vergunning diensten kunnen aanbieden in de hele Europese Unie. De ECSP Verordening beoogt daarnaast de toegang tot financiering voor geldvragers te bevorderen en de risico's van crowdfunding voor geldgevers te verminderen.

De ECSP Verordening zal uitsluitend gelden voor loan en equity based crowdfundingsplatformen, en niet donation of reward based crowdfunding. Crowdfundingplatforms die een vergunning hebben zullen geen nieuwe vergunning hoeven aan te vragen mits zij zich uitsluitend op de Nederlandse markt blijven bewegen. Ook nieuwe crowdfundingplatforms zonder buitenlandse ambities zullen niet onderworpen zijn aan de ECSP Verordening. De ECSP Verordening zal als aanvullend recht gelden ten opzichte van de bestaande regelgeving van de lidstaten. Een lidstaat zal een crowdfundingplatform met een Europese vergunning niet mogen weigeren of aanvullende regels mogen opleggen.

Dentons is the world's first polycentric global law firm. A top 20 firm on the Acritas 2015 Global Elite Brand Index, the Firm is committed to challenging the status quo in delivering consistent and uncompromising quality and value in new and inventive ways. Driven to provide clients a competitive edge, and connected to the communities where its clients want to do business, Dentons knows that understanding local cultures is crucial to successfully completing a deal, resolving a dispute or solving a business challenge. Now the world's largest law firm, Dentons' global team builds agile, tailored solutions to meet the local, national and global needs of private and public clients of any size in more than 125 locations serving 50-plus countries. www.dentons.com.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.