Giris

COVID-19, tüm dünyada oldugu gibi ülkemizde de etkisini göstermektedir ve sirketlerin gündemindeki en önemli konu haline gelmistir. Nakit akisindaki kopukluklar ve geleneksel finansman kaynaklarinin daralmasi, alternatif finansman yöntemlerinin, sirketlerin gündemlerinin en tepesine eklenmesini gerektirecek.

Sermaye Piyasalari

Mevcut piyasa kosullari göz önüne alindiginda, sirketler için yeni halka arzlar veya geleneksel tahvil ihraçlari revaçta olan alternatifler olarak görülmeyecek. Ancak sirketlerin, sermaye piyasalarinda finansman için basvurabilecegi pek çok diger alternatif bulundugu unutulmamali.

Sermaye Katkisi

Sermaye katkisi, rüçhan haklarinin kisitlanmadigi sermaye artisi veya rüçhan haklarinin kismen veya tamamen kisitlandigi sermaye artisi yoluyla yapilabilir.

Rüçhan haklarinin kisitlanmadigi sermaye artisinda tüm hissedarlar, hisseleri oraninda sermaye artisina katilma hakkina sahiptir. Bu sekilde artis, izahname hazirlanmasi ve izahnamenin Sermaye Piyasasi Kurulu ("SPK") tarafindan onaylanmasini gerektirir. Tüm hissedarlara yeni paylari hisseleri oraninda alma hakki veren rüçhan hakki, ayrica satilabilir bir haktir.

Rüçhan hakkinin kisitlandigi sermaye artisi, yeni paylar halka arz edilmeksizin nitelikli yatirimcilara satis ve tahsisli satis yoluyla yapilabilir. Bu artis yönteminde ihraççinin izahname hazirlamasi gerekmezken; ihraç belgesi hazirlanmasi ve SPK'ya onaylatilmasi gerekmektedir.

Sermaye artisinin ayrica rüçhan haklari tamamen kisitlanip, yeni paylarin halka arz edilerek yapilmasi da mümkündür. Bu yöntemde izahname hazirlanip SPK'ya onaylatilmasi gerekir.

Paya Dönüstürebilir Tahviller

Paya dönüstürebilir tahviller, tahvil sahiplerine vade sonunda ellerinde bulunan tahvili hisseye dönüstürme hakki veren borçlanma araçlaridir. Bu nedenle paya dönüstürülebilir tahviller hibrit borçlanma araçlari olarak kabul edilmektedir.

Sirketler, vadesi bir yildan az olmamak kosuluyla paya dönüstürebilir tahvilleri; halka arz, nitelikli yatirimcilara satis veya tahsisli satis olarak piyasaya sürebilir.

Paya dönüstürebilir tahvilin faiz orani geleneksel tahvillere oranla genellikle daha düsüktür. Zira paya dönüstürülebilir tahvil, sahibine vade sonunda tahvilini hisseye dönüstürme imkâni saglamakta ve bu sayede tahvil sahibi, hem sirket degerinin artisi ile yarar saglayabilmekte hem de tahvilden faiz geliri elde etmektedir.

Halka Kapali Sirket ile Halka Açik Sirket Birlesmeleri / Ters Birlesmeler

Halka kapali ve finansman yapisi güçlü bir sirketin, halka açik diger bir sirketi devralmasi suretiyle birlesmesi yoluyla da finansman saglanmasi gündeme gelebilir.

Toplam sermaye birlesme ile artirilmis olacak ve mevcut piyasa dalgalanmalarindan en az sekilde etkilenmesi saglanacaktir.

Bu sayede halka kapali sirketler, klasik bir halka arz süreci izlemeden halka açilmis olacaktir. Normal sartlar altinda halka açik bir sirketin halk arz yolu ile sermaye artirimi süreci veya ikincil halka arzinin gerçeklesmesi aylar sürse de, ters birlesmelerin tamamlanmasi bundan çok daha kisa sürede mümkün olmaktadir. Bu sayede süreç yönetiminden ve harcanacak enerjiden tasarruf saglanacak ve sirketlerin yeniden organizasyonu ile operasyonel masraflarin azaltilmasi ve merkezi yönetimin güçlendirilmesi için yeterli zaman ayrilacaktir.

Paya Dayali Kitle Fonlamasi

Paya dayali kitle fonlamasinda sirketler, finansmana ihtiyaç duyulan tutar karsiliginda sirket hisselerinin bir kismini satisa sunarak finansman saglamaktadir.

Kitle fonlamasi islemleri, SPK tarafindan yetkilendirilmis olan kitle fonlama platformlari araciligiyla saglanir.

Kitle fonlamasi ile finansman saglamak isteyen sirketlerin, teknoloji veya üretim faaliyetlerinde bulunan ve son bes yil içinde kurulan sirketler olmasi gerekmektedir.

Kitle fonlamasi ile ilgili daha genis bilgi almak için "Paya Dayali Kitle Fonlamasi: Yatirimcilar Için Alternatif Bir Yöntem" adli mevzuat bültenimize göz atabilirsiniz.

Varliga veya Ipotege Dayali Menkul Kiymetler

Genellikle, finans kuruluslari tarafindan tercih edilen bu finansman yöntemi uzun vadeli teminatli veya teminatsiz alacaklara karsilik olarak borçlanma araci çikarma imkâni sunmaktadir.

Tahvillerin teminati bazi alacaklar oldugundan söz konusu menkul kiymetler, yatirimcilar için risk orani düsük olan bir yatirim aracidir.

Mal ve hizmet üretimi faaliyetlerinde bulunan sirketler, böylece uzun vadeli birtakim alacaklarini varliga dayali menkul kiymet fonlari araciligiyla vadesinden önce nakde dönüstürme imkânina sahip olacaklar.

Finans Piyasalari

Sirketlerin, hizli bir sekilde finansmana ulasma ihtiyaci nedeniyle sermaye piyasasi enstrümanlari yerine finans piyasasindaki alternatif araçlara da yönelmeleri söz konusu olabilecektir. Bu kapsamda sirketler, mevcut borçlarini yeniden yapilandirmayi, faktoring ve diger alacak finansmani islemlerini veya grup içi borçlanmayi da bir seçenek olarak tercih edebilir.

Alacak Finansmani: Faktoring ve Fatura Iskontosu

Mal ve hizmet üretimi ve satisi yapan sirketlerin kisa vadeli nakit ihtiyaçlarini karsilamak için uzun vadeli olan alacaklarini faktoring kuruluslari ve bankalara satmasi, her zaman tercih edilebilecek bir yoldur.

Bu tür alacak finansmani islemleri, kisa vadede nakit akisinin saglanmasi ve bu yolla ödemeler dengesinin kurulmasini saglar. Ayni zamanda söz konusu alacaklarin tahsilat yönetimi için yapilacak masraflar ve gerekli isgücünden de tasarruf ettirir.

Çok sayida tedarikçisi olan büyük sirketler de sahip olduklari kredibiliteyi ve finansal kurulus iliskilerini, tedarikçilerinin alacaklarini vadesinden önce satip nakde çevirebilecegi tedarikçi finansmani programi kurmada kullanabilir. Bu sayede, daha küçük çapli tedarikçilerinin nakit akisi optimize edilerek, tedarik zincirinin sihhati saglanir.

Grup Içi Borçlanma

Sirketlerin nakit akis dengesinin saglanmasi, düsük masrafli ve hizli bir sekilde finansman olusturulmasi için grup içi borçlanma ihtimali de söz konusu olabilecek.

Türk sirketleri grup sirketlerine kredi kullandiramadigi ve yurt disindan kullanilacak grup içi krediler çesitli dövizle borçlanma sinirlamasina tabi oldugu için islemin detayli olarak degerlendirilmesi ve kisitlamalara uygun sekilde yapilandirilmasi gerekecek.

Finansal Yeniden Yapilandirma

Sirketlerin, mali yapilarinin güçlendirilmesi adina en önemli alternatiflerden biri de finansal yeniden yapilandirmadir.

Finansal yeniden yapilandirma, mali sikinti yasayan sirketlere birçok fayda saglar. Sirketler; kredilerinin vadelerinin uzatilmasi, kredilerin yenilenmesi, faiz veya anaparadan vazgeçilmesi gibi birçok yapilandirma araci ile nakit akislarini dengeleyebilecek.

Yeniden yapilandirma kapsamindaki islemler ve ile hazirlanacak belgeler, damga vergisi, kaynak kullanimi destekleme fonu, banka ve sigorta muameleleri vergisi ve diger resim ve harçlardan muaf olmak da dâhil, ancak bunlarla sinirli olmamak üzere birçok vergi istisnasindan da yararlanacak.

Finansal yeniden yapilandirmayla ilgili daha genis bilgi almak için yapilandirmaya iliskin mevzuat bültenlerimizi inceleyebilirsiniz.

Sonuç

Yeni normalin sadece finans piyasalarinda degil dünya üzerinde konusuldugu bir ortamda sirketlerin, finansman seçeneklerini yeniden gözden geçirmesi, finans ve hukuk danismanlari ile mali yapilari ve yükümlülüklerinin degerlendirmesi ve yeni normal kapsamindaki adimlari bir an önce atmasi gerekecek.

Originally published May 18, 2020

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.