Yeni Gelisme
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi ("TCMB") tarafindan düzenlenen Ödeme Hizmetlerinde TR Karekodun Üretilmesi ve Kullanilmasi Hakkinda Yönetmelik ("Yönetmelik"), 21 Agustos 2020 tarih ve 31220 sayili Resmi Gazete'de yayimlanarak yürürlüge girdi.
Degisiklik ne getiriyor?
TR Karekod ile Yapilacak Ödemeler
Yönetmelik uyarinca, 6493 sayili Ödeme ve Menkul Kiymet Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluslari Hakkinda Kanun ("Ödeme Hizmetleri Hakkinda Kanun") çerçevesinde ödeme hizmeti kapsamina giren ve karekod kullanilarak yapilan her ödeme isleminde TR Karekod kullanilabilecek.
TCMB, TR Karekod kullanilarak gerçeklestirilebilecek ödeme islemlerine üst sinir getirebilecek.
TCMB, ihtiyaç duymasi halinde, TR Karekod islemlerinin gerçeklestirildigi sistem isleticileri, isyerleri, dis hizmet saglayicilari gibi, faaliyeti karekod ile ödeme yapilmasiyla ilgili olan taraflardan gerekli bilgi ve belgeleri isteyebilecek ve ihtiyaç halinde yerinde inceleme yapabilecek.
TR Karekod Üretimi
TR Karekod, karekod üretici koduna sahip olan ödeme hizmeti saglayicisi tarafindan üretilecek. Ek olarak, TCMB tarafindan uygun görülen ödeme sistemi isleticileri de TR Karekod üretebilecek.
Karekod üretici kodu, TR Karekod üretebilmek için gerekli bir koddur ve ödeme hizmeti saglayicisinin ve ödeme sistemi isleticisinin talebi üzerine Bankalararasi Kart Merkezi ("BKM") tarafindan belirlenecek ve internet sitesinde duyurulacak.
Teknik Ilke ve Kurallar
Teknik Ilke ve Kurallar Rehberi, ilgili sistem isleticisinin basvurusu üzerine TCMB tarafinda belirlenecek ve TR Karekod kullanilarak belirli bir ödeme sistemi araciligiyla gerçeklestirilecek islemlere iliskin is akislarini içerecek.
Ek olarak, TCMB, TR Karekod kullanilarak gerçeklestirilecek belirli bir ödeme hizmeti türü için de Teknik Ilke ve Kurallar Rehberi hazirlayabilecek.
Karekod Yönlendirme Sistemi
BKM, TR Karekod ile gerçeklestirilecek ödeme hizmetlerine iliskin süreçlerde gerekli olmasi durumunda karekodun ve içeriginde yer alan bilgilerin, ödeme hizmeti saglayicilari arasinda transferini saglamak için bir Karekod Yönlendirme Sistemi kuracak ve isletecek. Ücretlendirme esaslari da dâhil olmak üzere, Karekod Yönlendirme Sistemi'nin kural ve sartlarini TCMB belirleyecek ve internet sitesinde ilan edecek.
Ödeme Hizmeti Saglayicisinin Yetki ve Sorumluluklari
Ödeme hizmeti saglayicisi, TR Karekod kullanarak gerçeklestirilmesini saglayacagi ödeme hizmetleri ile ilgili olarak, Teknik Dokümana uygun bir sekilde karekod olusturulmasini saglayacak ve TR Karekod ile yapilacak ödemelerin güvenli ve sorunsuz bir sekilde gerçeklestirilmesi için gerekli önlemleri alacak. Teknik Doküman'da, Ödeme Hizmetleri Hakkinda Kanun çerçevesinde ödeme hizmeti kapsaminda giren ve karekod kullanilarak yapilan her türlü isleme iliskin ilke ve kurallar belirlenecek.
Ödeme hizmeti saglayicisi, TR Karekod kullanilarak yapilacak ödeme islemleri için bir üst sinir belirleyebilecek. Ancak bu üst sinir, TCMB tarafindan belirlenecek üst siniri asamayacak.
Ödeme hizmeti saglayicisi, TR Karekodun üretilmesi esnasinda mümkün oldugu ölçüde karekod kalitesinin ve okunabilirliginin yüksek olmasina özen gösterir ve karekod bütünlügünün korunmasini saglayacak.
Ödeme hizmeti saglayicisi, TR Karekod kullanilarak yapilacak ödeme islemlerinin karekodda yer alan bilgiler ile uyumlu gerçeklestirilmesini ve karekod üzerinde yer alan bilgilerin bütünlügünün korunmasini saglayacak.
Ödeme hizmeti saglayicisi, içerigi sabit olan ve birden fazla ödeme isleminde kullanilabilen karekodu ifade eden statik karekod kullanilarak yapilacak ödeme islemlerinde, karekodun fiziksel güvenligi ve okunabilirliginin korunmasi için gerekli tedbirleri alacak.
Ödeme hizmeti saglayicisi, yukaridaki tedbirlerin üye isyeri tarafindan da alinmasi için çerçeve sözlesmede gerekli hükümlere yer verecek.
TR Karekod islemlerinde, ödeme islemi gerçeklestirildikten sonra, ödeme hizmeti saglayicisi, müsterisine uygun bir metot ile (kisa mesaj, uygulama bildirimi gibi) ödeme isleminin gerçeklestirildigini bildirecek.
Üye Isyerinin Sorumluluklari
TR Karekod kullanilarak ödeme yapilmasina imkân sunacak üye isyeri, ödeme hizmeti kullanicilarini, ödeme isleminin karekod ile yapilabilecegine iliskin bilgilendirecek.
TR Karekod kullanilarak ödeme yapilmasina imkân sunacak üye isyeri, TR Karekod islemlerinin karekodda yer alan bilgiler ile uyumlu bir sekilde gerçeklestirilmesi ve ödeme islemi yapilirken karekodda yer alan bilgilerin bütünlügünün korunmasi konusunda gerekli özeni gösterecek. Ek olarak, statik karekod kullanilarak yapilan ödeme islemlerinde karekodun fiziksel güvenligi ve okunabilirliginin korunmasi amaciyla gerekli önlemleri alacak.
TR Karekod Kullanma Zorunlulugu
Asagidaki durumlardan birinin varligi halinde, TR Karekod kullanilmasi zorunlu degildir:
- Yabanci ülke mevzuatina göre ihraç edilen ödeme araci kullanilarak yurt içinde ödeme yapilmasi.
- Islem taraflarindan birinin yurt disinda yerlesik olmasi,
- Ödeme islemi için yurt disinda yerlesik bir ödeme hizmeti saglayicisinin altyapisindan yararlanilmasi.
Karekodla ödeme imkâni saglayan ödeme hizmeti saglayicilari, kullanilan karekodlari ve ilgili altyapilari en geç 31 Aralik 2021 tarihine kadar Yönetmelik, Teknik Doküman ve sunduklari ödeme hizmetinin bir ödeme sistemi araciligiyla islem gerçeklestirilmesini gerektirmesi durumunda, söz konusu ödeme sistemi ile ilgili hazirlanacak Teknik Ilke ve Kurallar Rehberi'ne uyumlu hale getirmek zorunda olacak.
Isyerlerine, ödeme kartlari ya da TCMB tarafindan isletilen ödeme sistemleri araciligiyla ödeme kabul etme imkâni sunan ödeme hizmeti saglayicilari, en geç 31 Aralik 2021 tarihinde kadar, anlasmali olduklarin isyerlerinde, üye isyeri tarafindan sunulan dinamik karekod yöntemi kullanilarak ödeme yapilmasina olanak saglayan altyapiyi olusturmakla yükümlü olacak.
Isyerlerinin ödeme kartlari ya da ödeme hizmeti saglayicilarinin sunduklari ödeme altyapisina ilave olarak farkli cihaz ve uygulamalar kullanmasi durumunda, söz konusu cihaz ve uygulamalarin sahipleri de üye isyerinde sunulan karekod yöntemi kullanilarak ödeme yapilmasina olanak saglayan altyapinin en geç 31 Aralik 2021 tarihine kadar olusturulmasi için gerekli önlemleri alacak.
TCMB, yukarida belirtilen tarihleri bir yili geçmeyecek sekilde uzatmaya yetkili olacak.
Sonuç
Yönetmelik ve ilgili ilke ve esaslar, perakende ödemelerde karekod kullaniminin artmasini, ödeme hizmeti kullanicilarina daha kolay, verimli ve güvenli bir ödeme hizmeti sunulmasini ve bunun sonucunda daha az nakit kullanilmasini saglamayi hedeflemektedir.
Buna ek olarak, Yönetmelik ile COVID-19 salgini ile birlikte önemi giderek artan temassiz ve elektronik ödeme yöntemlerinin benimsenmesinin de desteklenecegi öngörülmektedir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
