Yeni Gelisme

7252 sayili Dijital Mecralar Komisyonu Kurulmasi ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkinda Kanun ("Kanun") 28 Temmuz 2020 tarihli ve 31199 numarali Resmi Gazete'de yayimlanmistir.

Kanun, çesitli düzenlemelerin yani sira, (i) is sözlesmelerinin feshedilmesi yasagina yeni istisnalar getirmekte, (ii) fesih yasagi ile ücretsiz izin sürelerinin 30 Haziran 2021 tarihine dek uzatilabilecegini düzenlemekte, (iii) Cumhurbaskani'nin kisa çalisma uygulamasinin uzatilmasina dair mevcut yetkisini yeniden düzenlemekte, (iv) bazi isyerleri için sosyal sigorta prim destegi öngörmekte ve (v) 50'den az çalisani olan ve az tehlikeli sinifta yer alan isyerleri için isyeri hekimi ve is güvenligi uzmani görevlendirme yükümlülügünün baslangiç tarihini ertelemektedir.

Kanun Neleri Düzenliyor?

Fesih Yasagi ve Ücretsiz Izin

4857 sayili Is Kanunu'nun ("Is Kanunu") kapsaminda olup olmadigina bakilmaksizin her türlü is veya hizmet sözlesmesinin, Is Kanunu'nun 25. maddesinin birinci fikrasinin (II) numarali bendinde ve diger kanunlarin ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarina uymayan haller ve benzeri sebepler disinda isverenler tarafindan feshedilmesi 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren 3 aylik süre ile sinirli olarak yasaklanmisti. Buna ek olarak, fesih yasagi sirasinda isverenin isçiyi tamamen veya kismen ücretsiz izne gönderebilecegi düzenlenmis  Cumhurbaskani, fesih yasagi ile azami ücretsiz izin sürelerini alti aya kadar uzatmaya yetkili kilinmisti. Sonrasinda fesih yasaginin süresi ve fesih yasagi boyunca isverenlerin çalisanlarini ücretsiz izne gönderme imkâni 17 Agustos 2020 tarihine dek uzatilmisti.
Kanun, fesih yasagina istisna olacak yeni halleri düzenlemis ve fesih yasaginin uzatilmasi konusunda Cumhurbaskani'na yetki vermistir. Bu kapsamda:

  1. Cumhurbaskani'na, fesih yasagi ile ücretsiz izin sürelerini her defasinda en fazla üçer aylik süreler için olacak sekilde 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatma yetkisi verilmistir.
  2. Belirli süreli is veya hizmet sözlesmelerinde sürenin sona ermesi, isyerinin herhangi bir sebeple kapanmasi ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatina göre yapilan her türlü hizmet alimlari ile yapim islerinde isin sona ermesi halleri fesih yasaginin istisnalari arasina eklenmistir.

Yukarida yer alan düzenlemeler 28 Temmuz 2020 tarihinde yürürlüge girmistir.

Kisa Çalisma Ödenegi

4447 sayili Issizlik Sigortasi Kanunu'nda degisiklik yapan 7226 sayili Kanun ile kisa çalismadan yararlanma sartlari kolaylastirilmis ve Cumhurbaskani'na, COVID-19 kaynakli yapilacak kisa çalisma basvuru tarihini tüm sektörler için bir bütün olarak 31 Aralik 2020 tarihine kadar uzatma yetkisi verilmisti.

Kanun Cumhurbaskani'nin söz konusu yetkisini yeniden düzenlemistir. Bu kapsamda Kanun, COVID-19 kaynakli kisa çalisma basvurusunda bulunma süresinin ve/veya kisa çalisma ödeneginden yararlanma süresinin sektörel olarak ayri ayri veya tüm sektörler için bir bütün olarak 31 Aralik 2020 tarihine kadar uzatilabilmesine iliskin olarak Cumhurbaskani'na yetki vermistir.

Yukarida yer alan düzenlemeler 28 Temmuz 2020 tarihinde yürürlüge girmistir.

Sosyal Sigorta Prim Destegi

Kanun, COVID-19 salgini kaynakli zorlayici sebebe bagli olarak (i) 1 Temmuz 2020 tarihinden önce kisa çalisma basvurusunda bulunmus olan ve kisa çalisma ödeneginden yararlanan sigortalilarin çalistiklari özel sektör isyerlerinde kisa çalismanin sona ermesi ve haftalik normal çalisma sürelerine dönülmesi ile (ii) 1 Temmuz 2020 tarihinden önce basvuruda bulunarak nakdi ücret desteginden yararlandirilan sigortalilarin haftalik normal çalisma sürelerine dönmeleri halinde isverenlere sosyal sigorta prim destegi saglanacagini düzenlemistir.

Bu kapsamda, prime esas kazanç alt siniri üzerinden hesaplanan sigortali ve isveren hissesi primlerinin tamami tutarinda, her ay söz konusu isverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle 31 Aralik 2020 tarihini geçmemek üzere üç ay süreyle ilgili isverenlere Issizlik Sigortasi Fonu'ndan karsilanmak üzere prim destegi saglanacaktir.

Kisa çalismadan yersiz yararlanildiginin tespiti veya kisa çalisma basvurusuna yönelik uygunluk tespitinin olumsuz sonuçlanmasi veya nakdi ücret desteginden yersiz yararlanildiginin tespiti halinde, isyeri Issizlik Sigortasi Fonu'ndan karsilanan destekten yararlanamayacak veya yersiz yararlanmis sayilacaktir. Söz konusu destekten yersiz yararlanildiginin tespiti halinde, yararlanilan destek tutari isverenden gecikme cezasi ve gecikme zammi ile birlikte tahsil edilecektir.

Kanun'da öngörülen prim desteginden yararlanmakta olan isverenler, bu destekten yararlanilan ayda ayni sigortali için diger sigorta primi indirimi, tesvik ve desteklerinden yararlanamayacaktir. Ayrica, Issizlik Sigortasi Fonu tarafindan isverene saglanan ve sigortali hissesine karsilik gelen destek tutarinin sigortaliya ödenmesi isverenden talep edilemeyecektir.

Yukarida yer alan düzenlemeler 1 Agustos 2020 tarihinde yürürlüge girecektir. 

Is Sagligi ve Güvenligi

6331 sayili Is Sagligi ve Güvenligi Kanunu, isyerlerinin tehlike siniflarina ve isyerlerinde çalisan kisi sayisina bagli olarak, isverenler için çesitli yükümlülükler öngörmektedir. Kanun ile, 50'den az çalisani olan ve az tehlikeli sinifta yer alan isyerleri için isyeri hekimi ve is güvenligi uzmani görevlendirme yükümlülügünün baslangiç tarihi 1 Temmuz 2020 tarihinden 31 Aralik 2023 tarihine ertelenmistir.

Yukarida yer alan düzenlemeler 1 Temmuz 2020 tarihi itibariyle geçerli olacak sekilde 28 Temmuz 2020 tarihinde yürürlüge girmistir.

Sonuç

COVID-19 salgini, Türkiye'yi ve Türkiye'deki çalisma yasamina dair uygulamalari esasli bir sekilde etkilemistir. Bu kapsamda, isverenlere destek olmak ve çalisanlari korumak amaciyla bazi uygulamalarin yürürlüge konulmasina devam edilmektedir. Isverenlerin COVID-19 salginina iliskin gelismeler oldukça konu ile ilgili tüm degisiklikleri yakindan takip etmelerini tavsiye ederiz.

Originally published 29 July 2020.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.