Yeni Gelisme
Anayasa Mahkemesi'nin bir internet sitesi sahibi olan basvurucunun ("Basvurucu") ifade ve basin özgürlügüne yönelik yapilan müdahaleler hakkinda verdigi 2017/35947 ("Basvuru") sayili karari 4 Kasim 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayimlandi.
Ihlal Konusu Basvuru
Basvurucu, isçi hareketleri gündemini konu edinen ve bu kapsamda haber, makale ve çevirilere yer veren bir web sitesi sahibidir. Söz konusu faaliyetler sebebiyle ilgili internet sitesi Internet Ortaminda Yapilan Yayinlarin Düzenlenmesi ve Bu Yayinlar Yoluyla Islenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkinda Kanun'un 8/A maddesi uyarinca 25 Temmuz 2017 tarihinde erisime engellenmistir. Erisimin engellenmesine gerekçe olarak ise ilgili faaliyetlerin "yasam hakki ile ilgili kisilerin can ve mal güvenliginin, milli güvenliginin, kamu düzeninin korunmasi ve suç islenmesinin önlenmesine yönelik gecikmesinde sakinca bulunan hal kapsaminda kalmasi" ya da "terörü öven, siddete, suça tesvik eden ve kamu düzeni ile milli güvenligi tehdit eden içerikler nedeniyle gecikmesinde sakinca bulunan hal kapsaminda kalmasi" gerekçeleri gösterilmistir. 25 Temmuz 2015 tarihinde uygulanan bu yaptirimin akabinde Basvurucu, 2017 yilinin sonuna kadar, ayni formatta olusturdugu 61 adet sair internet sitesinin de ayni sekilde erisime engellendigini belirtmistir.
Basvurucu, ilgili sulh ceza mahkemeleri tarafindan onanan erisimin engellenmesi kararlarina itiraz etmis ancak itirazlari reddedilmistir.
Karar Ne Diyor?
Basvurucu'nun erisimin engellenmesi kararlarina iliskin sikayeti, düsünceyi açiklama ve yayma hürriyet ile basin hürriyeti kapsaminda degerlendirilmistir.
Mahkeme, kabul edilebilirlige iliskin degerlendirmesinde magdur olan taraf statüsünün niteligine deginmis ve Basvuranin magdur olarak kabul edilebilmesi için, ilgili tedbirin söz konusu tarafin mevcut ve kisisel hakkini dogrudan etkilemesi gerektigini belirtmistir. Böylece Mahkeme, Basvurucu'nun ifade özgürlügünün ihlali, kararlarin gerekçelendirilmesi gerekliligi ve yetkili makamlara derhal erisim talep etme hakkina iliskin iddialarini kabul edilebilir bulmustur.
Mahkeme, esasa dair yaptigi incelemede, Kanun'un 8/A maddesi uyarinca erisime engelleme karari verilebilmesi için; (i) müdahaleyi gerektirecek ve gecikmesinde sakinca bulunan bir durumun varligi, (ii) bu durumun yasam hakki ile kisilerin can ve mal güvenligi, milli güvenlik ve kamu düzeninin korunmasi, suç islenmesinin önlenmesi gibi sebeplerden bir veya bir kaçi ile somut bir baglantisinin bulunmasi ve (iii) ifade özgürlügü ile demokratik düzeninin ihtiyaçlari arasinda denge güdülmesi gibi birtakim hususlarin degerlendirilmesi gerektigini belirtmistir.
Karar'da Mahkeme ayrica, internet sitelerine erisimin tamamen engellenmesi için internet sitelerinin içerigi ile erisimin tamamen engellenmesi kararinin nedeni arasindaki baglantinin belirtilmedigini; söz konusu yaptirimin uygulanmasi noktasinda gecikmesinde sakinca bulunan bir halin olmadigini ileri sürmüstür.
Mahkeme ayrica, söz konusu internet sitelerine erisimin genel ve tek bir nedenle engellenmesi nedeniyle, internet sitelerinde bulunan yayinlarin hangi kisimlarinin hangi nedenlerle yasam hakki ile kisilerin can ve mal güvenliginin ihlaline sebebiyet verdiginin de kararda yer almadigini belirtmistir. Ek olarak Mahkeme, Kanun'un 8/A maddesi gerekçe gösterilerek uygulanan toplam 61 adet erisimin engellenmesi yaptiriminin nedenlerinin de açiklanmadigina dikkat çekmistir.
Bu nedenlerle Mahkeme tarafindan, erisimin engellenmesi kararlarinin demokratik düzenin gereklerine uymadigina ve dolayisiyla Basvurucu'nun düsünceyi açiklama ve yayma hürriyeti ile basin hürriyetinin ihlal edildigine karar verilmistir.
Sonuç
Erisimin engellenmesi karari verilebilmesi için gecikmesinde sakinca bulunan bir durumun varligi, bu durum ile alinan tedbirin gerekçeleri arasinda somut bir baglantinin bulunmasi ve ayrica ifade özgürlügü ile demokratik düzenin ihtiyaçlari arasinda bir denge güdülmesi gerekmektedir. Ek olarak, erisimin engellenmesi karari verilirken bu kararin ayrintili nedenlerinin, içerikler arasindaki baglantinin ve erisimin engellemesinin gerekliliginin açiklanmasi gerekmektedir. Huzurdaki karar açisindan Mahkeme ek olarak, ilgili yaptirimlarin içerik bazli uygulanmasi yerine internet sitelerinin tamamina uygulanmasinin sebeplerinin de belirtilmesi gerektigini öngörmüs; aksi yöndeki uygulamalarin demokratik düzenin gerekliliklerine uymayacagina kanaat etmistir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
