Uluslararası Deniz Ticaret Odası (International Chamber of Shipping-ICS) tarafından yayınlanan 26.06.2023 tarihli yazıya istinaden; Gemi geri dönüşümünde önde gelen ülkelerden Bangladeş ile dünyanın en büyük ikinci gemi tescil kurumu olan Liberian Registry'nin "Gemilerin Güvenli ve Çevreye Duyarlı Geri Dönüşümüne İlişkin Hong Kong Uluslararası Sözleşmesi"ni onaylamayı kabul ettiği belirtilmektedir.
Hong Kong Sözleşmesi'nin Bangladeş tarafından 12 Haziran 2023 tarihinde onaylandığı, Liberian Registry'nin taahhüdü sonrasında Sözleşmenin yürürlüğe girmesi için gerekli tüm koşulların yerine getirildiği, brüt tonaj bakımından dünya ticaret gemilerinin %40'ını temsil eden 15 ülke tarafından onaylandıktan 24 ay sonra Sözleşmenin yürürlüğe gireceği ifade edilmektedir.
Hong Kong Sözleşmesi nedir?
Hong Kong Sözleşmesi (Gemilerin Emniyetli ve Çevreye Uyumlu Geri Dönüşümü Hakkında Hong Kong Uluslararası Sözleşmesi-2009), gemi geri dönüşümünün insan sağlığı ve çevreye olumsuz etkisini azaltmak veya en aza indirmek için Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından 15 Mayıs 2009 tarihinde kabul edilmiştir.
26 Ağustos 2010 tarihinde de Türkiye Cumhuriyeti tarafından imzalanmıştır. Sonrasında, Türkiye Büyük Millet Meclisi, 31 Mart 2017 tarihinde Gemilerin Emniyetli ve Çevreye Duyarlı Geri Dönüşümü Hakkında Hong Kong Uluslararası Sözleşmesi'ni onaylamıştır. Konu sözleşmenin amacı, insan sağlığına, güvenliğine ve çevreye karşı bir risk teşkil etmeyecek şekilde faaliyet göstermelerini sağlamak amacıyla gemiler ve gemi söküm tesisleri için standartların belirlenmesidir. Sözleşme'de belirlenen kurallar pek çok hususa değinmektedir;
- Sökülmek üzere satılan gemilerde bulunabilen ve çevre için zararlı nitelikte olan asbest, ağır metaller ve hidrokarbonlar gibi maddelerin ele alınması;
- Gemilerin, güvenli ve sağlam geri dönüşümüne imkan verecek şekilde inşa edilmesi ve işletilmesi;
- Güvenli çalışma ve çevre koşullarının sağlanması için gemi söküm tesisleri tarafından korunması gereken standartlar;
- Belgeleme ve bildirim yükümlülüğü de dahil olmak üzere, gemilerin geri dönüşümü için bir icra mekanizmasının oluşturulması. Sözleşme uyarınca tüm gemiler için tehlikeli madde envanteri tutulması gerekmektedir. Ayrıca söküm işlemleri başlamadan önce gemiler muayeneye tabi tutulacak ve bu şekilde tehlikeli madde envanteri kontrol edilecektir. Gemi söküm tesisleri, tehlikeli madde envanteri doğrultusunda bir "Gemi Söküm Planı" oluşturacak ve her bir geminin sökümünün ne şekilde gerçekleştirileceğini ortaya koyacaktır. Sözleşme'ye taraf devletler, güvenli çalışma ve çevre koşullarının varlığını temin etmek amacıyla, gemi söküm tesislerinin Sözleşme'de belirlenen standartlar ile uyum içerisinde olmasını sağlayacak etkili önlemler alacaktır.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
