Ileti Yönetim Sistemi A.S. ("IYS A.S.") Genel Müdürü Sayin Dr. Tolga Tüfekçi ile 28 Mayis 2020 tarihinde gerçeklestirdigimiz 'IYS Hakkinda Merak Edilenler' konulu webinarimiza gösterdiginiz ilgi için tesekkür ederiz.

Yayinimizda Sayin Dr. Tolga Tüfekçi'nin verdigi degerli bilgilerden öne çikanlari ve yayin öncesinde sizlerden topladigimiz veya deneyimlerimizden derledigimiz sorularin cevaplarini bu not ile sizlerle paylasmak istedik.

Webinar kaydinin tamamina buradan adresinden ulasabilirsiniz. Sn. Dr. Tolga Tüfekçi'nin webinar sirasinda kullandigi sunuma ulasmak için kurumsal e-posta adresinizden bilgi@iys.org.tr adresine e-posta atarak talepte bulunabilirsiniz.

I. Sunumda Öne Çikanlar

Öncelikle, Sayin Dr. Tolga Tüfekçi'nin sunumundan öne çikan açiklamalarini özetleyelim:

  • IYS A.S. bir özel sirkettir, bir kamu kurulusu veya kamu istiraki degildir. Görevinin ifasi için bir gelir elde etmek zorundadir. Ilgili yönetmelikte geçen 'IYS' sistemin/platformun adidir, sirket ile karistirilmamalidir.
  • Veri tabaninda kisilerin TCKN'leri, adresleri, kredi kartlari gibi bilgiler bulunmayacaktir. Verilerin sahibi hizmet saglayicinin kendisidir.
  • Sistemin amaci alicilar tarafindan memnuniyetsizligi ve sikayetleri ortadan kaldirmaktir. Hizmet saglayicilar bakimindan da etkinligi en üst düzeye çikartmaktir.
  • Benzer sistemler yurtdisinda da bulunmaktadir, özellikle Anglosakson ülkelerinde benzer sistemler yer almaktadir.
  • Türkiye Cumhuriyeti vatandasina ticari elektronik ileti gönderen herkes, Türkiye'de mukim olup olmadigina, tüzel kisi olup olmadigina bakilmaksizin IYS'e kaydolmalidir.
  • IYS'e vatandaslar tarafindan dogrudan yapilan onay-ret bildirimlerinin hizmet saglayiciya aktarilmasi için ilgili yönetmelikte bir süre öngörülmemektedir. Gelen sorular üzerine Ticaret Bakanligi'na basvuruda bulunuldu ve gelen cevap isiginda mümkünse anlik olarak, degilse üç gün içerisinde hizmet saglayicilar vatandaslardan tetiklenen degisiklerden haberdar olacak. Bunun için sisteme pull (izin durum degisimi sorgulama) ve push (izin durumu degisimi sorgulama) fonksiyonlari da eklenmistir.
  • Ilgili yönetmelik platform üzerinden yürütülebilecek yeni bir yol tarif etmektedir; IYS yolu. Onaylarin alinmasi için kullanilan yollara alternatif olarak IYS yoluyla IYS üzerinden onay alinmasi da mümkün olacaktir. Eger bu sekilde onay alinirsa ispat yükü de hizmet saglayicinin üzerinden kalkacaktir.
  • Araci hizmet saglayicilarin kim olduklari hakkinda çok tartisma bulunmaktadir. Operatör ve STH'larin (sabit telefon hizmeti) araci hizmet saglayici olduklari konusunda bir tereddüt yoktur. Bir de ticari amaçli veya bilgilendirme amaçli toplu ses hizmeti verenler bulunuyor, bunlar daha çok çagri merkezlerinin verdigi hizmetler. Bu kapsamda belki çagri merkezlerini araci hizmet saglayici olarak görülebilecektir.
  • Araci hizmet saglayicilarina getirilen yükümlülükler hizmet saglayicilara getirilen yükümlülükleri azaltan, ortadan kaldiran yükümlülükler degildir. Bunlar araci hizmet saglayicilara verilmis ek yükümlülüklerdir, ek bir tedbirdir.
  • Is ortaklari, elektronik ticari iletilerin gönderilmesi ve yönetimi için hizmet saglayicilara hizmet saglayan kisilerdir. Toplu SMS gönderimine aracilik edenler, CRM yazilimcilari, çagri merkezleri is ortagi olabileceklere örnek olarak verilebilir. Bu bakimdan esasinda araci hizmet saglayici kavramindan daha genis bir kavramdir.
  • Sisteme kaydolmak için alternatif kayit yöntemleri olacaktir. Örnegin e-devlet üzerinden kayit mümkün olacaktir. Bu yöntemi en kisa sürede açilmasi planlanmaktadir.
  • MERSIS kaydi olmayanlar bulunmaktadir, bu durumda bulunanlar için de fiziksel olarak kayit süreçleri isleyecektir. Kayit süreci için önemli olan, kaydi yapilanin ve kaydi yapanin kimliklerinin dogrulanmasidir.
  • Vatandas aslinda hizmet saglayicinin kendisine degil markaya izin vermektedir çünkü hepimizin bildigi aslinda markanin kendisidir, hizmet saglayicinin ismini çogunlukla vatandas bilmemektedir.
  • Ancak sadece marka adina onay toplanmayabilir, örnegin bir sadakat programi kapsaminda onay toplanabilmektedir. Böyle bir durumda söz konusu ürün ve hizmet adi ile kayit yapilmasi mümkün olacaktir.
  • Vatandaslar sisteme girdiklerinde markalari alfabetik olarak görmeyeceklerdir. Sistem bu sekilde kurgulanmasi ilk basta yer alan markalara haksizlik teskil eder. Bunun üzerine çalismalar sürdürülmektedir.
  • Sistem ile mutabakat fonksiyonu da hayata geçirilmektedir. Izin veya ret bildirimlerinin IYS'e aktarildigindan emin olunmasi için gün sonlarinda bir mutabakat yapilacak ve o gün yapilan degisiklikler bakimindan iki tarafli olarak mutabik kalinacaktir. Bu fonksiyon çok saglam tasarlanmis bir fonksiyon olacaktir. Mutabik kalinamiyorsa düzeltme imkani da saglanacaktir.
  • Temel hizmetler ücretsiz olacaktir. Henüz seviye 1 ve seviye 2 hizmetlerin fiyatlarinin çok kisa sürede açiklanmasi planlanmaktadir.
  • Fiyatlar belirlenirken kanal bazinda toplam onayli adres sayisindan büyük olani göz önüne alinacaktir. Zira tek kanali tercih eden hizmet saglayicilar oldugu gibi tüm kanallar üzerinden ileti gönderen hizmet saglayicilar da bulunmaktadir. Tüm kanallara toplu olarak bakilirsa sektörel olarak bazi dengesizliklere sebep olunabilir. Fiyatlar marka bazinda belirlenecek ancak fiyatlar makul olacaktir.
  • Belirli bir sayidan az onayi bulunan hizmet saglayicilar (su anda 100.000 olarak belirlenmis ancak bu sayinin degistirilmesi düsünülmektedir) için seviye 1, seviye 2 ayrimi olmayacaktir. Hizmet satin aldiklari zaman iki hizmetten de (seviye 1 ve seviye 2) yararlanabilecekler.
  • Hizmet saglayicilar IYS'e kayit olmakta geç kalirsa çok ciddi ticari sonuçlari olabilir. Bu nedenle bir an önce kayit olunmasini tavsiye ediyoruz.
  • Eylül ayina kadar hizmet saglayicilar veri yükleyebilecektir. Bir kere veri yükleyince bir daha degistirememek söz konusu olmayacaktir.
  • Sürelerin bir daha ertelenmesi Ticaret Bakanligi'nin takdirinde degildir, ancak ilgili yönetmeligin degistirilmesiyle yeni bir erteleme yapilabilecektir. Bu da çok zor bir süreçtir.

II. Soru ve Cevaplar

Yayin öncesinde meslektaslarimizin ilettikleri ve bizim kendi deneyimlerimizden derledigimiz sorulara, Sayin Dr. Tolga Tüfekçi'nin yayin esnasinda sunumunda veya sonrasindaki soru cevap bölümünde vermis oldugu cevaplari da asagida sizler için özetlemeye çalistik.

IYS A.S. Hakkinda Sorular:

1. Özellikle hizmet saglayicilar sistemin yavas çalismasi veya çalismamasi nedeniyle onay kontrolü yapamamak ve ileti gönderimlerinin aksamasindan endise etmekte. 1 Eylül tarihinde hizmet saglayicilari nasil tedbirlerle güçlendirilmis bir sistem bekleyecek?

Bu sistem az sayida yazilmis verinin çok kere okunmasini gerektiriyor. Sisteme çok farkli kanallardan çok kisiye erisecek ve veriler sürekli okunacak. Bu talebe çok hizli cevap verebiliyor olmasi lazim. Bu mikroservis teknolojisi ve arka planda kullandigimiz diger IT bilesenleri bu performansi saglayacak sekilde tasarlandi.

Önemli olan ölçeklenebilirlik. Elbette elimizde bazi veriler var. Ancak su anda, en yogun anda IYS'e ne kadar yük binecek bunu bilemiyoruz. Bunu yasamadan bilmekte mümkün degil. Bu birazda ekonominin durumuna, isletmelerin sayisina, iletilere olan istaha, pazara, talebe bagli. Bu nedenle bundan iki yil sonrasi için bir öngörüde bulunmaniz mümkün degil. Özü itibariyle burada ölçeklenebilir bir sistem kurmak ve alt yapinin buna müsait olmasi önemli.

Bizim gelistirdigimiz alt yapi buna müsait. Dolayisiyla görülecek ki bizim gelistirdigimiz sistemlerden kaynakli olacak sekilde bir performans sorunu yasamayacagiz. Yasadigimiz an müdahale edebilir olacagiz. Fiziki kaynaklarimizi Ankara'da, Istanbul'da, diger veri merkezlerde çogaltabiliriz. Gerektigi kadar kaynagi da yerine koyabiliriz çünkü bu bir kamu hizmetidir. Alt yapimiz da buna mikroservisler düzeyinde müsait oldugu için kolaylikla çoklayabilecek durumdayiz.

Nitekim hizmet sözlesmelerimizde de SLA olarak bilinen hizmet seviyesi taahhütleri var.

2. IYS'e yüklenen verilerin güvenligi nasil saglanacak? Veriler nerede saklanacak? Verilere IYS A.S. çalisanlarinin erisimi olacak mi?

Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi ('TOBB') bulundugu konum itibariyle taraflara esit bir yerdedir. Zaten TOBB daha birçok degerli veriyi bünyesinde tutmaktadir. Bu veri tabani da TOBB'un veri merkezlerinde tutulacak. Dolayisiyla fiziksel ve elektronik olarak her türlü tedbir alinmis olacak. Kimsenin verilerin içerigini görmesi de mümkün olmayacak. Gizlilik ve güvenlik bakimindan tereddütte mahal veren bir durum yok. Kripto grafik yönden verinin korunmasi için her türlü teknik tedbir alinmakta.

Veri tabani esasinda Ticaret Bakanligi'nin bir veri tabanidir, bu nedenle veri tabani içerisindeki veriyi IYS A.S.'nin veya IYS A.S. personelinin görmesi mümkün degil. IYS A.S.'nin sadece bu veriyi isleyen konumunda bir pozisyonu bulunuyor.

3. IYS A.S. ticari elektronik ileti sikâyetlerinin alinmasi ve sikâyet sürecinin hizli ve etkin bir sekilde yönetilmesi bakimindan yetkilendirildigini biliyoruz. Sikayetlerin degerlendirilmesi ve para cezalari safhasinda IYS A.S.'nin konumu ve rolü ne olacak?

2015'ten sonra dosyalanmis 500 bin oraninda sikayet var. Büyük bir kismi da tam sonuçlandirilamamis konumda çünkü su andaki sistem bunlarin incelenmesini zorlastiran bir sistem. Sistem buradaki paydaslarin hemen hepsiyle bakanligin yazismasi, haberlesmesi, bilgi almasi, toplamasini gerektiriyor. Yani operatörlerle ayri, arada araci hizmet saglayici varsa ayri, vatandasla ayri. Bu durum çok zaman almakta. Bu tabi hem kamu tarafindan memnuniyetsizlik yaratan hem de vatandas tarafindan memnuniyetsizlik yaratan bir durum. Ümit ediyoruz ki bu ortadan kalkacaktir yeni sistemle birlikte.

Kamu bugüne kadar oldugu gibi kamusal yetkilerini kullanmaya devam edecek. Bu sistem üzerinden incelemelerini yapacak. Biz IYS A.S. olarak bir sikayet yönetimi yazilim programi yaziyoruz. Bu sekilde incelemelerin, sikayetlerin çok daha kisa sürelerde sonuçlanmasi ümit ediliyor.

4. IYS A.S.'nin ileride baska hizmetler sunmasi planlaniyor mu?

Baska hizmet sunmayi düsünmüyoruz tüm hizmetlerimiz ilgili yönetmelik kapsamindadir. Veri tabani sisteminin kurulmasi, isletilmesi, ayakta tutulmasi, performans ve süreklilik ve bir de IYS yolu. Usuller degisebilir, çesitlenebilir ama bizim faaliyetimiz bunlarla sinirli.

5. IYS A.S. gösterecegi faaliyetlerle bir is ortagi gibi mi hareket edecek? Is ortaklarinin rakibi olacak mi?

Böyle bir düsünce yok, uygun da degil. Biz ne toplu SMS, ne toplu e-posta, ne çagri merkezi hizmetleri vermeyi düsünmüyoruz. Aksine bu hizmetlerin alicisiyiz. Çagri merkezimiz olacak, e-posta, SMS gönderecegiz. Onlarin saticisi degil alicisiyiz. Bu nedenle böyle bir rekabetin oldugunu düsünmüyorum.

Hizmet Saglayici Hakkinda Sorular:

1. Yönetmelikte 'Ticari elektronik ileti göndermek isteyen gerçek ve tüzel kisiler IYS'ye kaydolur' (m.5.1) ifadesi yer aliyor. Bu ifadeden ticari iletiler bakimindan onay gerektiren- onay gerektirmeyen ticari ileti ayrimi yapilmadigini görüyoruz. Onay gerektirmeyen ticari elektronik ileti gönderen sirketler, baska bir ifadeyle pazarlama amaçli ticari elektronik ileti olmayan ama yine de Kanun ve Yönetmelik'de ticari ileti tanimina giren e-fatura, hizmete dair bildirimler (teslim vs) gibi iletiler gönderen sirketler de hizmet saglayici olarak IYS'e kaydolmali mi?

Burada iki husus var. Birincisi mesajin niteligi, bir de mesajin kime gittigi. Ikisi birbirinden farkli konular. Bilgilendirme mesaji diye ve bir de ticari ileti diye kavramlar var. Bilgilendirme mesaji örnekte oldugu gibi sözlesmenin ifasi gerekiyorsa gönderilen mesajlar (abonelik sözlesmesi, Kurye hizmetleri v.b). Bunlar bilgilendirme mesajlari ve bunlar için bir onay süreci yok. Ancak eger yilbasi, dügün tebrigi atiyorsaniz bu bir ticari iletidir. Mesajlarin ayrimini böyle yapmak lazim.

Ikincisi sadece tacirlere gönderilen iletide önden onay alinmamasi zorunlulugu IYS'e kayit olunmamasi anlamina gelmiyor. Buraya kayit olunacak ki IYS üzerinden cayma haklarini kullanabilsinler ve görsünler kimler onlara ileti gönderiyorlar.

Tacirler bakimindan onay zorunlulugu olmadigi için geçmis tarihli onay diye bir kavram bulunmamakta tacirler bakimindan. Bu nedenle sadece tacirlere ileti gönderenler için IYS bakimindan takvimin (hizmet saglayicilarin onay yüklemeleri için belirlenen son gün olan 31 Agustos 2020 tarihinin) bir anlami yok. Tacirlere ileti gönderenler, o iletileri göndermeden önce tacir numaralarini buraya kaydedebilirler. Tacirlere ileti gönderecekler, herhangi bir tarih kisitlamasina gitmeden bir sonraki ileti gönderiminden önce tacirlerin bilgilerini sisteme yükleyecekler. Örnegin 7 Kasim 2020 tarihinde tacirlere ileti gönderecek ise 6 Kasim 2020 tarihinde ilgili tacirlerin bilgilerini IYS'e aktarmasi yeterli.

Basvuru Süreci Hakkinda Sorular:

1. Basvuru sürecini kisaca anlatir misiniz? Hizmet saglayicilari internet sitesindeki basvuru formunu doldurup gönderdikten sonra onlari hangi asamalar bekliyor?

Elektronik imzali form gönderildikten sonra marka tescil var ise bu belgeleri yüklemeleri gerekiyor, bu belgeler yoksa yüklemesine gerek yok. Orada birkaç basit soru var, kaç SMS gönderiyorsunuz gibi. Onlari cevapliyorlar. Çalistigi operatörleri soruyoruz. Ileride var ise is ortaklarini tanimlayabilecekler, sistem is ortaklarini seçerek girme imkani verecek.

Iki asamali onay var. Marka tescil ya da beyanlarini kontrol edip onay veriyoruz. Henüz daha kimseye 2. onayini vermedik, bekletiyoruz ama verecegiz ve kayit tamamlanmis olacak. Kayit tamamlandigi zaman sisteme onay yükleyebilir hale gelinmis olacak.

Basvuru sürecini çesitlendirmeye çalisiyoruz. Önce elektronik olarak basvurabilenlerin basvurmalarini istiyoruz, daha sonra tabi ki elektronik kayit yaptiramayanlarin da kayitlari fiziksel olarak alinacak.

2. Internet sitesinde yer alan basvuru formu ile API bilgi formu birbirine karistiriliyor. Basvuru yapan bir hizmet saglayicinin ayni zamanda API bilgi formunu doldurmasi zorunlu mu? API bilgi formunun doldurulmasi basvurunun bir parçasi mi?

Hayir, hizmet saglayici kaydi bambaska bir süreç. API bilgi formu ise entegrasyon yapacak hizmet saglayicilar ve is ortaklari için. API bilgi formunu doldurdugunda buraya kaydolabiliyorsun. Yakin bir vadede o kismi kapatacagiz. Sadece bizimle sözlesme imzalayanlar kullanabilecek. Su anda orasi bir test mecrasi, sistemlerin gelistirildigi bir alan.

3. Basvurunun ikinci asamasinda hizmet saglayicinin sahip oldugu onay adetlerinin talep edildigini görüyoruz. Bu kisma yazilacak onay adetlerinin baglayiciligi olacak mi?

Hayir. Baglayiciligi olmayacak. Hiç belirtmeden geçenler de olabiliyor. Bunlar sadece bizim tahmin ve hesaplamalarimiz için talep ediliyor. Su anda veriyi bilmiyoruz, saglikli sekilde göremiyoruz. Yaptigimiz yatirimlari daha iyi planlamak için sordugumuz bir soru o.

4. Bir hizmet saglayici IYS'ye kayit olarak hangi hizmetlere hak kazanacak? Seviye 1 hizmetlere hak kazanacak mi? Seviye 1 ve seviye 2 hizmetler neleri içeriyor? Ücretlendirmeleri nasil olacak?

Kayit olan hizmet saglayicilar temel hizmetlerden ücretsiz yararlanabilecek. Izin ekleyebilir, degistirebilir, gün sonunda zaman damgali fark raporu alabilir, gün içinde hem kendinden kaynakli degisiklikleri hem de IYS'den yapilan degisiklikleri görebilirler. Ayrica marka tanimi, bayi tanimi gibi fonksiyonlari da yürütebilirler.

Peki veri çoksa ne olacak? Veri çoksa giderlerin karsilanmasi konusunda katki verin ki bu sistem çalisabilsin. Bu mantikla seviye 1 hizmetlerini tanimlamis oluyoruz.

Az sayida verisi olan ile daha çok sayida verisi olanin ticari ileti gönderme sikliklari arasinda ciddi fark var. Az sayida verisi olan çok daha seyrek siklikta ticari ileti gönderirken çok verisi olan isletmeler çok daha siklikla ileti gönderiyor. Bu nedenle bu isletmelerin sisteme yaratacaklari depolama ve islem yükleri arasinda farklilik bulunmakta.

Seviye 1 hizmetinin temel hizmetlerden farki sudur: API denilen bilisim sistemi üzerinde bir yapi var. Uzaktan baglantiyla insan eli degmeden iki veri tabani arasinda veri senkronizasyonuna, haberlesmeye yarayan altyapi. Seviye 1'in temel hizmetlerden temel farki; temel hizmetlerde elle yapilan her seyin seviye 1'de API entegrasyonuyla otomatik yapilabiliyor olmasi.

Seviye 2 hizmetinde ise daha çok entegrasyon var. Seviye 2'nin seviye 1'den temel farki IYS yolunun buraya gelmis olmasi. Ayrica, seviye 2 hizmetinde birden çok kullanici tanimlanabiliyor. Örnegin, hizmet saglayici her markasi için ayri bir kullanici tanimlayabilir, bayilere gerçek kisi atayabilir, gelismis raporlama özellikleri de var. Ayrica seviye 2 hizmetlerden yararlanan hizmet saglayicilar IYS yoluyla onay alabilir. Onay alinmasi için çesitli usuller öngörülecektir.

Onay Yüklenmesine Iliskin Sorular:

1. Özellikle hizmet saglayicilarin onaylari yüklemesi için öngörülen 1 Haziran tarihinin 3 ay ertelenmesi sonucunda ne gibi degisiklikler oldu? Ertelemeden önceden IYS üzerinden onay kontrolünün baslayacagi tarih olan 1 Eylül tarihine kadar hizmet saglayicilar için de bir geçis süreci olacakti. Ancak onay kontrolünü içeren madde yürürlük tarihinde bir degisiklik olmadigi için artik böyle bir geçis süreci olmayacak. Bu durumda entegrasyon ile izin yükleme süreçleri birlikte mi yürüyecek?

Paralel ilerleyecek. Veri yüklemek için kullanilan entegrasyon benzer sekilde de 1 Eylül sondasinda da kullanilabilir durumda olacak. Zaten geçmis tarihli izinler için 31 Agustos'a kadar tarih kontrolü yok. 1 Eylül'den sonra 3 günlük süreleri kontrol edecek sistem. Bunun disinda hemen hemen ayni çalisiyor olacak sistem.

2. Mevcut durumda sisteme onaylarin aktarilamadigini biliyoruz. Onay aktarimi için sistem ne zaman açilacak?

Sistemler çok kisa bir süre içerisinde canliya alinacak ve kayit yaptiranlar temel hizmetlerden yararlanabilecek ve veri yükleyebilir hale gelecek.

3. Hizmet saglayicilar kendi alt yapilari IYS'ye entegrasyona müsaitse onaylari topluca yükleyebilecekler mi?Toplu yükleme yapilmasi için ayrica bir ücret talep edilecek mi?

Hizmet saglayici seviye 1 ve seviye 2 kapsaminda çoklu izin ekleyebilecek, bu hizmetlerin ücretleri henüz ilan edilmedi.

4. KVKK'ya uygun olarak alicidan iletisim bilgilerinin pazarlama amaciyla grup sirketlerle paylasilacagi seklinde onay alindiysa bu sisteme nasil yüklenebilecek? Baska bir ifadeyle, bu tür onaylar sadece onay alan sirket adina mi kaydedilecek yoksa tüm grup sirketleri için de ayri ayri kaydedilmesi mi gerekli?

Bünyesinde birden çok marka bulunduran hizmet saglayicilar birden çok markasi için toplu onay alabiliyor. Bu onaylar her bir marka altina ayri ayri kaydedilecek ve fiyatlama belirlenirken de ayri ayri sayilacak çünkü her birinin islemi ayri.

Tacir ve Esnaflara Getirilen Istisna Hakkinda Sorular:

1. Tacir ve esnaflar için getirilen istisna IYS'ye tacir ve esnaflara iliskin herhangi bir bilgi yüklenmesine gerek yok olarak anlasiliyor. Bu dogru bir yaklasim midir?

Tacirler de kapsamda. Iliski ve süreç farkli. Önden onaya gerek yok ancak adreslerin kaydedilmesi lazim IYS'e ki onlar da daha sonra cayma hakkini kullanabilsinler. Senaryo su sekilde olabilir: Sirketin finans yetkilisi bir birey, sirketin çalistigi bir banka var. Bankayla bu finans yetkilisi arasinda kurumsal bakimdan bir iliski var. Bu numara bir cep telefonu olsun, kisinin kendi numarasi, faturasinin kimin ödediginin bir önemi yok. Ayni kisinin öte yandan bu bankayla iliskisi olabilir olmaya da bilir. Bankaya ben tabi ki 'kurumsal ticari iletilerden tacire gönderdiklerinizden haberdar olmak istiyorum ama ben bireysel müsteriniz degilim, bireysel iletileri almak istemiyorum' diyebilir. Bireysel kampanyalarinizi iletmeyin bana diyebilirim. Ayni numaranin iki farkli sapkasi olmus oldu. Bu sistem buna müsaade edebilir sekilde tasarlandi. Ayni telefon numarasi, e-posta adresi için tacir sapkasiyla mi bireysel sapkasiyla mi sisteme girdigi sorulacak ve girdigi sapkaya göre izinlerini yönetebilecek. Ayni adrese farkli izinler yapisacak ve izinler yönetilecek.

2. Tacir ve esnaflarin ret haklarini kullanmasi bakimindan IYS'yi tacir/esnaflar adina kim yönetecek? Imza yetkilisi kisi mi? Yetkilendirilen kisi mi? Yoksa baska biri mi?

Mantik su sekilde isliyor; kanal bazinda bakiliyor. Kanalin (SMS kanali, sesli iletisim kanali, e-posta kanali olabilir) ucunda bir gerçek kisi var ve bu kanal için onun iradesi esastir. Sirketin finans yetkilisi kendi iradesiyle bankaya diyor ki, ben bu sirket adina tacirlere ilettiginiz iletileri almaya onay veriyorum. Bu kisinin ilgili iletileri almak konusunda yetkili olup olmadigi banka ile tacir arasindaki iliski ve bu ilgili mevzuatin disinda bir konu.

Ayni kanalin birden çok kisi tarafindan kontrol edilmesi halinde ne olacagi da çok soruluyor. Örnegin sabit ev telefonu bakimindan. Ancak mevzuat su sekilde bakiyor; kanalin ucunda tek bir kisi vardir ve o kanal onun iradesiyle hareket eder. Bu nedenle tek telefon numarasi üç tane TCKN gibi bir sey söz konusu degil. Bunlardan biri izinli, ikisi izinsiz demek de mümkün degil.

Is Ortagi Hakkinda Sorular:

1. Is ortagi kimdir?

Daha çok araci hizmet saglayicisina karsilik geliyor. Ticari iletilerin gönderilmesi/yönetimi için hizmet saglayicilarina hizmet veren kisilerdir. Örnegin toplu SMS'e aracilik eden, e-postaya aracilik edenler olabilir. CRM yazilimi yazmis yazilim evleri olabilir, çagri merkezleri olabilir.

Entegrasyon var ise is ortagi söz konusu, entegrasyon yoksa (seviye 1 veya seviye 2) is ortagi söz konusu olmayacak. Hizmet saglayicilar hem dogrudan entegre olabildikleri gibi hem de ayni zamanda is ortaklari üzerinde de IYS'e entegre olabilir. Bunlar birbirlerinin alternatifi sistemler degil.

Is ortaklarinin kaç kullanicilari var, ürünlerini kaç hizmet saglayici kullaniyor, bundan bir gelir elde ediyor mu, bu bizi ilgilendirmiyor.

2. IYS is ortaklarini nasil seçecek?Sartlari saglayan tüm firmalar is ortagi olabilecek mi?

Is ortaklari ile bir sözlesme yapiyoruz, çok makul bir bedel karsiliginda bazi kalite belgelerini bulundurmak sartiyla isteyen herkes is ortagi olabilir.

Araci Hizmet Saglayici Hakkinda Sorular:

1. Araci hizmet saglayici kimdir? Örnek verir misiniz?

En tartismali hususlardan biri ise araci hizmet saglayicisinin kim olup kim olmadigi. Bunun tek ve dogru bir cevabi var mi bilmiyorum. Öncelikle ilgili yönetmeligin kapsamdan bahsedeyim, buradan iki husus anlasilmaktadir:

  1. Operatör ve STH'larin SMS baslatmadan önce IYS üzerinde sorgu yapma yükümlülügü var. Bir tane sonuç bu. Operatör ve STH'larin araci hizmet saglayici oldugu konusunda herhangi bir tereddüt yok çünkü bu konuda ayri bir regülasyon var haberlesme kanununa bagli.
  2. Ses konusu: Ticari ve bilgilendirme amaçli toplu ses hizmeti olarak bakmak lazim. Daha çok çagri merkezlerinin verdigi bir hizmet bu. Belki orada onlari araci hizmet saglayici olarak görebiliriz.

Burada e-postayi saymiyoruz çünkü bu hususta ayrica bir muafiyet hükmü var.

2. Araci hizmet saglayicilari da hizmet saglayicilar gibi mi sisteme kayit olacaklar?

Araci hizmet saglayicilarin kaydi diye bir kavram yok. Eger araci hizmet saglayici, örnegin toplu SMS atan bir firma, tacirlere SMS gönderiyorsa kendi isi ile ilgili olarak artik o bir hizmet saglayici.

Bizim sistemlerimize entegre olmus is ortaklari internet sayfalarimizdan duyurulacak. Hizmet saglayici böylece bir üçüncü kisiyi yetkilendirirse bu kisi hizmet saglayicinin verilerine ulasabilecek, okuyacak ve degisiklik yapacak. Hizmet saglayici is ortagini yetkilendirirken granüler yetkilendirecek. Örnegin, hizmet saglayici A is ortagini seçecek ve onu sadece e-posta verilerine erisebilir ve okuyabilir. B'yi seçecek, B benim sadece SMS verilerime erisebilir ve sadece okuyabilir. C'yi seçecek, C benim telefon verilerime erisebilir hem okuyabilir hem de yazabilir diyecek. Hangi araci hizmet saglayicilari sistemdeyse onlar görünebilir olacak.

3. Örnegin bir çagri merkezini ele alalim, bu çagri merkezi is ortagi olmadi, tercih etmedi veya kriterleri tutturamadi. Ancak 1 Eylül itibariyle bu çagri merkezinin de araci hizmet saglayici sapkasiyla onaylari kontrol etmesi gerekecek. Bu nasil gerçeklesecek?

Çagri merkezleri bakimindan gerçekten araci hizmet saglayici tanimi kapsaminda midir degil midir ben bir sey söylemek istemiyorum. Bunun yorumu çok hukuki ve farkli sekillerde yorumlanabiliyor. Çagri merkezleri regüle edilmis bir sektörde de degil. O yüzden çagri merkezleri ilgili maddeye tabi olup olmadigi konusunda biz IYS A.S. olarak bir yorumda bulunmayalim. Tamamen herkesin kendi takdiri çünkü hizmetler de farkli farkli.

Tüketiciler Hakkinda Sorular:

1. Tüketicilerin birçogu su anda IYS'den haberdar degil ve 1 Eylül itibariyle kendileri için bir geçis süreci baslayacak. Tüketicilerin bu konuda nasil bilgilendirilmesi planlaniyor?

Farkindaligin ve bilincin arttirilmasi amaciyla tanitimlar yapilacak. Ancak Covid-19 nedeniyle bu tanitimlar aksadi, Bakanlik kamu spotlarini yapamadi. Yaz döneminde bunlar gerçeklestirilecek.

2. Tüketiciler bu sistemden nasil yararlanabilecekler?

Vatandaslar bakimindan 6 adet kanal düsünülmekte. Ilki web sayfasi. Buradan vatandas vermis oldugu izinleri görüntüleyebilecek.

Vatandas e-devletten de ulasabilir. Herkesin birden fazla telefonu ve e-posta adresi olabilir ve bunlari toplu yönetmek isteyebilir. E-devletten gelerek kendi istegi ve arzusuyla birden çok telefon numarasini tek bir hesaba baglayip yönetebilir. E-devletten giris yapip tüm listeyi görebilir ve belirli sartlarda daha önce karsilasmadigi bir hizmete de onay verebilir. TCKN bilgisini vermediyse (ki tamamen bu rizasina bagli) o halde iys.gov.tr üzerinden OTP dedigimiz tek kullanimlik sifreyle giris yapabilecektir. Sisteme girdigi adres hangisiyse oraya bagli izinleri görüp yönetebilir.

Ayrica ücretsiz çagri merkezi hizmeti sunacagiz, vatandaslarimiz buradan da izinlerini yönetebilecek. Diger üç kanal daha farkli hizmetler: mobil, kisa numara ve kisa link.

Mobil için bir uygulama olacak, vatandas onu indirip TCKN'sini vererek IYS'e kayit yapabilir. Kisa numara ve kisa link ise IYS yolu için kullanilan kanallardir.

3. 1 Aralik tarihinin tüketiciler için önemi nedir? 1 Aralik tarihine kadar tüketiciler tarafindan reddedilmeyen onaylarin akibeti ne olacak?

Vatandaslar 1 Aralik tarihine kadar üç aylik sürede esasinda sikayet haklarini kullanabilecekler. 'Üç ay içinde sikayet hakkini kullanmazsa bu onaylar geçerli sayilacaktir' diye mevzuatta açik hüküm var. Geçmis tarihli izinlerin aktif olarak kullanilmasi ve beyaz bir sayfa açilmasi açisindan bu dönem çok önemli. Ancak vatandas 1 Aralik sonrasi da cayma hakkina sahip.

Yurt Disindaki Hizmet Saglayicilar Hakkinda Sorular:

1. Siz teknik açidan yurt disindaki hizmet saglayicilarin IYS'e kaydolmasinin ve bunun takibinin mümkün oldugunu düsüyor musunuz?

Biz teknik açidan bakiyoruz. Sonuçta karsimizda kaydi yapilabilen bir varlik var. O kisiligin kaydini belirli belgelere dayanarak alabiliyoruz, aldik. Belli ki Türkiye'deki alicilara bir hizmet saglaniyor. Bu mevzuat da o alicilari korumak için düzenlenmis. O halde buraya kadarini saglariz. Bundan ötesi bizim disimizda kaliyor. Yetki alanimizda degil.

2. En çok Türkiye'de sadece irtibat bürosu bulunan ancak tüm ticari faaliyetleri ve pazarlama faaliyetlerini yurtdisindaki anne sirketi araciligiyla yapan firmalardan bu konuda soru aliyoruz. Böyle bir durumda IYS'e hangi sirketin kaydolmasi gerekecektir? Nasil bir degerlendirme yapmalarini tavsiye edersiniz?

Detayina bakmak gerek ama vatandasin kimi bildigi önemli. Hep vatandas gözüyle bakmak lazim. Diyelim ki bir firma bir ileti gönderiyor ve vatandas sikayet etti, ben A'dan ileti almak istemiyorum dedi. O A'nin Türkiye'de bir kapisi var midir onu bilmiyoruz. Orada bilinen bir ismi var mi ona bakmak lazim. Ona göre hareket etmek lazim.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.