Türk hukukunda en çok tercih edilen şirket türlerinden biri de limited şirketlerdir. Özellikle orta büyüklükteki işletmeler için daha çok limited şirket türü önerilmektedir. Limited şirketler, ortaklarına çeşitli açılardan avantajlar sunmaktadır. Bir sermaye şirketi olmaları dolayısıyla kurumsal bir yapı arz ederler. Bir limited şirket ortağı, bu şirketi kurarken sadece başlangıçta getirdiği sermaye tutarını kaybetme tehlikesi altındadır. Bunlar ve sayılabilecek birçok başka avantajı nedeniyle limited şirketler tercih sebebi olmaya devam etmektedir.
Bu bültende limited şirket kurmak isteyen yerli ve yabancı girişimcilere ışık tutacak nitelikte açıklamalara yer verdik. Yazımızın içeriğinde limited şirket kuruluş işlemleri, müdür atanması, ticaret siciline tescil ve ticaret/sanayi odalarına kayıt gibi limited şirketlere dair merak edilen ana konulara ilişkin detaylara erişebilirsiniz.
Anahtar kelimeler: Limited şirket, şirket kuruluşu, ticaret siciline tescil, imza sirküleri, müdür, tescil ve ilan, ticaret ve sanayi oadalarına kayıt, MERSİS, potansiyel vergi numarası.
1. LİMİTED ŞİRKET KURULUŞ İŞLEMLERİNİN MERSİS ÜZERİNDEN BAŞLATILMASI
Türkiye'de limited şirket kurmak isteyen yerli ve yabancı yatırımcı ve girişimciler aynı kurallara tabidir. Her ikisi de Türk hukukunda limited şirket krumak için gerekli prosedürü öngörülen şekilde tamamlamak zorundadır.
Limited şirket kuruluş işlemlerinin ilk adımı, on-line şekilde Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinden gerçekleştirilir.
Limited şirket kuracak kişi veya yetkilendirdiği vekili MERSİS'e ücretsiz ve on-line şekilde üyelik oluşturarak şirket kuruluşunu başlatır. MERSİS üyeliği oluşturmak ücretsiz ve kolay bir işlemdir.
MERSİS üzerinden kişilerin yetkili veya ortak olarak tanımlatılabilmesi için Türk vatandaşlarının T.C. kimlik numaraları, yabancıların ise pasaport numaraları yeterlidir. Ancak yabancı yatırımcının ortak veya yetkili olarak sisteme tanımlanabilmesi için kendileri bizzat veya vekilleri aracılığıyla vergi dairesinden vergi numarası almalı ve ticaret sicili müdürlüğüne başvurarak kendilerini MERSİS'e kaydettirmelidirler.
Şirketin potansiyel vergi numarası MERSİS tarafından otomatik şekilde belirlenmektedir.
2. ŞİRKET SÖZLEŞMESİNİN HAZIRLANMASI
Öncelikle, şirket sözleşmesinin Türkçe olarak hazırlanması gerekir. Bir limited şirket sözleşmesinde bulunması gereken ana unsurlar vardır. Kurucuların kim oldukları, şirketin unvanının, şirketin amacının ve faaliyet konusunun, eğer süreli kurulacak bir şirket söz konusuysa şirket ortaklığı süresinin, şirket konulacak sermaye tutarının, şirket merkezinin, şirketi temsile ve yönetmeye yetkili kişilerin(müdürlerin), genel kurul toplantı ve çağrı usullerinin, sermaye paylarının itibari değeri ve ortakların pay adetlerinin şirket esas sözleşmesinde yer alması gerekir.
Şirket esas sözleşmesinde yer alması kurucuların irdaesine bırakılmış bazı hususlar da söz konusudur. Örneğin; esas sermaye payının devrine ilişkin düzenlemeler, veto hakkı ve üstün oy, cezai şart ve rekabet yasağı düzenlemeleri, oy hakkına bağlı düzenlemeler, infisah sebepleri, ortaklıktan çıkma ve çıkarılmaya ilişkin düzenlemeler bunlardandır.
3. ŞİRKET ESAS SÖZLEŞMESİ HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSULAR VE UYGULAMADA EN ÇOK İHTİLAF KONUSU OLAN DURUMLAR
Şirkete dair esas sözleşmede belirlenmesi gereken konuların hepsi bir şirket için hayati önem taşıyan unsurlardır. Başlangıçta esas sözleşmeye dair bu belirlemelerin hukuka ve kurucuların menfaatlerine en uygun şekilde yapılması daha sonra ortaya çıkabilecek olası anlaşmazlıklardan ve esas sözleşme değişikliği ve tescili gibi işlemlerden kurucuları kurtaracaktır. Şirket esas sözleşmesinin nasıl değiştirileceğine ilişkin detaylı bilgiye ihtiyaç duymaktaysanız "Şirket Esas Sözleşmesi Nasıl Değiştirilir?" başlıklı yazımızı ziyaret edebilirsiniz. https://www.solmazlaw.com/limited-sirket-esas-sozlesmesi-nasil-degistirilir/
Şirketler hukukunda şirket kuruluş sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklara sık rastlanmaktadır. Şirketlerin kuruluş sözleşmeleri bir şirket için adeta Anayasa değerindedir. Şirketin yönetimi ve işleyişi, hissedarların hakları ve şirket toplantılarının şirket esas sözleşmesine uygun yaılması gerekmektedir. Şirket sözleşmesine aykırı yapılan işlemlerin iptali veya butlanı, ortak ve yöneticilerin birbirlerinden veya şirketten olan alacakları için çeşitli alacak davaları gündeme gelmektedir. Bu nedenle şirket ortakları ve yönetim kurulu üyeleri bakımından şirket esas sözleşmesi oldukça önemlidir. Uygulamada özellikle aşağıdaki konularda ihtilaf çıktığına tanık oluyoruz;
- Esas sözleşmede oy hakkının hatalı düzenlenmesi
- Rekabet yasağının eksik düzenlenmesi
- Azınlık hakkının hiç düzenlenmemesi ya da eksik düzenlemesi
- Toplantı ve karar çoğunluklarının kanununa aykırı düzenlenmesi
- Şirket esas sözleşmesinde ihmal veya hata sonucu düzenlenmesi unutulan konular veya kurucuların iradesine uymayan hususlarda yapılan düzenlemeler nedeniyle sonradan esas sözleşme değişikliği yapılması gerekmesi
Bu türden ihtilafların doğmasını engellemek ve şirketin verimliliğini ve sürekliliğini sağlamak için şirket esas sözleşmesinin şirketler hukuku alanında uzman hukukçular tarafından hazırlanması gerekmektedir. Solmaz Hukuk ve Danışmanlık ekibi olarak alanında uzman hukukçu kadromuzla, limited şirket kuruluş işlemleri ve şirket esas sözleşmelerinin ticari çıkarlarına ve Türk Ticaret Hukukuna en uygun şekilde hazırlanmasında yerli ve yabancı müvekkillerimize hukuki hizmetler sunmaktayız.
4. MÜDÜR ATAMASI İŞLEMLERİ
Türk Ticaret Kanunu'nun 623. Maddesine göre Şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenir. Şirket esas sözleşmesi ile yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir. Ancak, şirket ortaklarından en az birisinin şirketi yönetim ve temsil yetkisine sahip olması gerekir. Ortaklar dışından şirket müdürü atanacaksa yetki kararında ve imza beyannamesinde ortaklar dışından atandığına dair bir ibare yer almalıdır. Şirketin müdürlerinden biri bir tüzel kişi olduğu takdirde, bu kişi bu görevi tüzel kişi adına yerine getirecek bir gerçek kişiyi belirler. Müdürler, kanunla veya şirket sözleşmesi ile genel kurula bırakılmamış bulunan yönetime ilişkin tüm konularda karar almaya ve bu kararları yürütmeye yetkilidirler.
Yine Türk Ticaret Kanunu'nun 624. Maddesi gereği birden fazla müdür atanmışsa, bunlardan birinin Müdürler Kurulu Başkanı olarak belirlenmesi gerekir. Limited şirketlerde müdürlerin seçimiyle ilgili daha ayrıntılı bilgi için; https://www.solmazlaw.com/limited-sirketlerde-mudurlerin-secimi/
5. ŞİRKET SÖZLEŞMESİNİN İMZALANMASI VE İMZALARIN TASDİKİ
Şirket esas sözleşmesinin hazırlanmasının akabinde esas sözleşme şirket kurucuları tarafından imzalanır. Ardından kurucu imzalarının gerçekten onlara ait olup olmadığının yetkili bir makam tarafından onaylanması(tasdik edilmesi) gerekir. Bu işlem için kurucuların ya da belirledikleri yetkili temsilcilerinin şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret sicili müdürlüğüne gitmeleri gerekmektedir.
6. ŞİRKET YETKİLİLERİNİN İMZA BEYANLARININ HAZIRLANMASI(İMZA SİRKÜLERİ)
Şirketi temsile yetkili kılınan kişilerin şirket unvanı altında atacakları imzalarının tasdik edilmesi ve imza beyanlarının hazırlanması gerekir. Uygulamada buna imza sirküleri alınması da denmektedir. Bu işlemlerin yapılmasında yetkili makam ticaret sicil müdürlüklerdir.
7. SERMAYENİN ÖDENMESİ
Limited şirketler asgari 10.000. TL sermaye ve en az 1 ortakla kurulabilir. Ortakların koyacakları sermayenin en az 25 TL veya bunun katları olması gerekmektedir. Ancak konulan bu sermayenin ne zaman ödenmesi gerektiği merak konusudur.
Eski sistemde, şirket kurulurken şirket esas sermayesinde belirtilen sermaye tutarının en az ¼'lük tutarının şirket adına açılan bir banka hesabına yatırılması ve buna ilişkin dekontun sunulması gerekiyordu. 2018 yılı itibariyle bu zorunluluk limited şirketler bakımından kaldırılmıştır. Artık limited şirket kurulurken şirket adına bir banka hesabı açmak ve sermayenin ¼'ünü bu hesapta bloke etmek gerekmiyor. Şirket kurulduktan itibaren 24 ay içinde şirketin banka hesabına sermaye ödemesi adı altında ortakların ismi de geçecek şekilde sermaye ödemeleri yapmak yeterli. (Ancak anonim şirketler bakımından, şirketin tescilinin yapılabilmesi için, nakdi olarak taahhüt edilen sermaye paylarının en az ¼' ünün şirket adına açılan bir banka hesabına yatırıldığının belgelenmesi hala aranmaktadır.)
8. REKABET KURUMU PAYININ ÖDENMESİ
"Rekabet Kurumu Payı" olarak adlandırılan şirket sermayesinin %0,04'ünün Rekabet Kurumunun banka hesabına yatırılması ve işlem dekontunun alınması gerekmektedir. Bu işlem de ticaret sicil müdürlüklerinde gerçekleştirilir.
9. LİMİTED ŞİRKET KURULUŞUNDA GEREKLİ EVRAKLAR
- MERSİS üzerinden yapılan başvurunun çıktısı ve şirket kuruluş başvuru formu
- Şirket ortaklarının fotoğraflı nüfus cüzdanı sureti ve ikametgah belgesi
- Kurucu ortaklar bizzat ticaret siciline gelmeyeceklerse şirket kuruluş işlemleri için yetki verdikleri kişi veya kişilere verilen vekaletname belgesi
- Yabancı uyruklu gerçek kişi ortakların bulunması halinde bunların tercüme edilmiş noter onaylı pasaport suretleri, vergi dairesinden alınacak vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numaralarını gösteren belge ve Türkiye'de ikamet ediyor ise noter onaylı ikamet tezkeresi
- Kurucuların imzaları tasdik edilmiş şirket sözleşmesi ve kurucu ortaklar bilgi formu
- Ortak olmayan müdürler kurulu üyelerinin bu görevi kabul ettiklerine ilişkin yazılı beyanları
- Şirket müdürlerinin imza beyannameleri
- Rekabet Kurumu payının ödendiğini gösterir belge
- Müdürler kurulunda bir tüzel kişinin bulunması halinde, tüzel kişi adına, tüzel kişi tarafından atanan bir gerçek kişinin adı ve soyadı ve atamaya ilişkin yetkili organ kararının noter tasdikli sureti
- Şirkete ayni sermaye getirilmiş veya şirket kuruluşu esnasında devarlınacak işletme ve ayınların değerleme raporları ve bu ayınların üzerinde bir sınırlamanın(ipotek gibi) olmadığını gösteren ilgili sicilden alınacak resmi belgeler(değerleme raporları mahkemelerce atanan bilirkişiler tarafından hazırlanmaktadır.)
- Varsa ayni sermaye olarak şirkete getirilen gayrimenkul, fikri mülkiyet hakları gibi değerlerin kayıtlı bulundukları sicillere şerh verildiğini gösteren belgeler
- Kurulacak şirket ile kurucular ve diğer kişilerle yapılan ve kuruluşla ilgili olan diğer sözleşmeler(örneğin; kuruluşta devralınan bir işletme söz konusuysabu işletmenin devri sözleşmesi).
10. TİCARET SİCİLİNE TESCİL İŞLEMLERİ
Gerekli evrakların MERSİS üzerinden gönderilmesi ve herhangi bir eksiklik bulunmayarak evrakın onaylanması üzerine ticaret sicil müdürlüğünden on-line olarak alınan randevu gününde gerekli kuruluş ve başvuru evraklarıyla birlikte ticaret sicil müdürlüğüne başvurulması gerekir. kurucular bizzat veya bir vekaletname ile yetkilendirdikleri avukatları aracılığıyla ticaret sicil müdürlüğünde tescil işlemlerini yapabilirler.
Türk hukukunda ticaret şirketleri, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanmaktadırlar. Dolayısıyla bu adım tamamlanmadan önce ortada hukuken henüz bir limited şirket yoktur. Hazırlık aşamasında ortaklar arasında veya üçüncü kişilerle bunların arasında çıkacak uyuşmazlıklar, ön şirket hükümleri çerçevesinde çözüme kavuşturulur.
11. TİCARİ DEFTERLERİN TASDİKİ
Limited şirketlerde ticaret siciline şirketin tescil edilmesinin ardından, şirketin tutmakla yükümlü olduğu ticari defterler ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edimelidir. Yapılan işlemin akabinde defter-i kebir, yevmiye defteri, envanter defteri, yönetim kurul karar defteri ve ortaklar pay defteri ilgilisine teslim edilir.
12. VERGİ DAİRESİNDE KAYIT VE GEREKLİ BİLDİRİMLERİN YAPILMASI
Ticaret sicilinde şirketin tescili işlemlerinin tamamlanmasının ardından vergi dairesi işlemlerinin yapılması gerekir. Şirketin vergi kaydının ve işe başlama bildirimlerinin yapılması fiziki veya internet vergi daireleri aracılığıyla tamamlanmaktadır.
Şirket tescilinden sonra aşağıda sayılan evraklarla birlikte vergi dairelerine başvurulmalıdır;
- Şirket açılış bildirimi(işe başlama bildirimi)
- Şirket tescil yazısı ve sicil tasdiknamesi aslı
- Kurucuların kimlik asılları veya onaylı suretleri
- İmza sirküleri
- İşyerinin kira sözleşmesi veya gayrimenkul tapusu
- Şirket ortaklarının ikametgahları
Solmaz Hukuk ve Danışmanlık ekibi olarak bu aşamada müvekkillerimizin ihtiyaç duyduğu mali müşavirlik ve vergi uzmanlığı hizmetlerini alanlarında uzman iş ortaklarımızla beraber en nitelikli şekilde sunmaya devam etmekteyiz.
13. TİCARET VE SANAYİ ODALARINA KAYIT
Türk hukukunda tüm tacirlerin bulundukları yerdeki ticaret odasına kaydolması zorunludur. Ticaret şirketleri tüzel kişiliğe sahip tacirlerdir. Limited şirketler de kanunen bir tür ticaret şirketi olup tacir sıfatına sahiptir. Dolayısıyla yeni kurulan bir limited şirketin ticaret siciline tescil edilip tüzel kişilik kazanmasının akabinde tacir sıfatına sahip bir kişilik olarak bulunduğu yerdeki ticaret veya sanayi odasına kaydı zorunludur. Kayıt işlemleri MERSİS üzerinden gerçekleştirilmektedir.
14. LİMİTED ŞİRKET KURULUŞ SÜRESİ VE MASRAFLARI
Limited şirketler için minimum sermaye tutarı olan 10.000 TL ile tek ortaklı olarak kurulan bir limited şirketin kuruluş masrafları 2021 yılı için yaklaşık 2.600 TL tutarındadır. Bir limited şirketin kurulması 1-5 iş günü içinde tamamlanmaktadır. Gerekli evrakların MERSİS üzerinden eksiksiz gönderilmesi ve yetkili makamca onaylanması halinde verilecek randevu gününde ticaret sicil müdürlüklerinde 1 gün içinde dahi limited şirket kurulumu tamamlanabilir.
SONUÇ
Türkiye'de limited şirketi kuruluş işlemleri on-line olarak başlatılmakta ve ardından bizzat veya vekaletname ile yetkilendirilmiş kişiler aracılığıyla tamamlanmaktadır. Bir sermaye şirketi olması, tacir sıfatını taşıması ve kurumsal bir yapı arz etmesi dolayısıyla limited şirket kuruluş süreci bir dizi hukuksal formalitenin yerine getirilmesini gerektiren bir teknik bir süreçtir. Gerekli işlemlerin bilinmesi ve evrakın hazırlanması konusunda uzamn bir hukukçudan alınacak profesyonel hukuki hizmet sayesinde limited şirket kuruluş işlemleriniz çok kısa bir sürede sorunsuz şekilde tamamlanacaktır.
Solmaz Hukuk ve Danışmanlık ekibi olarak, yerli ve yabancı müvekkillerimizle Türkiye'de kuracakları limited şirketlerin kuruluş işlemlerinde başlayan yolculuğumuz, şirketlerinin büyüme ve gelişim aşamalarında da devam etmektedir. Şirketlerin denetimleri, vergisel konuları, yerli ve yabancı işçi istihdamları, ticaret siciline tescili gereken işlemlerin tescillerinin yapılması, genel kurul toplantıları ve genel kurul kararlarına ilişkin uyuşmazlıklar gibi her konuda profesyonel hukukçu kadromuz ve alanında uzman iş ortaklarımızla her zaman müvekkillerimizin yanındayız. Hukuki destek hizmetleri için ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
REFERANSLAR
Türk Ticaret Kanunu
BİLGİLİ, Fatih/DEMİRKAPI, Ertan, Şirketler Hukuku Dersleri, Dora Yayıncılık, 2013, Bursa, s.358-364.
https://ticaret.gov.tr/data/5d3e935313b87607d8feeffc/rehber_Tr.pdf
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
