Bölge Adliye Mahkemesi ("BAM") tarafindan yakin zamanda birkaç yerel Mahkeme kararlari hakkinda usuli kaldirma kararlari verilmis olup, gerek kaldirma kararlarinin gerekçesi, gerek kaldirma kararlarinin dayandirildigi ilgili kanun maddesi ve bunlarin birbiri ile uyumu, gerek isbu kaldirma kararlarinin gerekliligi sorgulanabilir durumdadir.

BAM, 6100 sayili Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ("HMK") 353/1-a-6 maddesine dayanarak birkaç yerel Mahkeme kararlari hakkinda durusmasiz bir sekilde kaldirma karari vermistir. HMK madde 353/1-a-6'ya göre,

"Ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadigi anlasilirsa;

  1. a) Asagidaki durumlarda bölge adliye mahkemesi, esasi incelemeden kararin kaldirilmasina ve davanin yeniden görülmesi için dosyanin karari veren mahkemeye veya kendi yargi çevresinde uygun görecegi baska bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine durusma yapmadan kesin olarak karar verir:

...

6) Mahkemece, uyusmazligin çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamis veya degerlendirilmemis olmasi ya da talebin önemli bir kismi hakkinda karar verilmemis olmasi.".

Madde metninden de anlasilacagi üzere, BAM yerel Mahkeme kararinda agir usuli eksiklikler bulunmasi – uyusmazligin çözümünde etkili olabilecek ölçüde delillerin toplanmamis olmasi veya degerlendirilmemis olmasi ya da talebin önemli bir kismi hakkinda karar verilmemis olmasi – halinde durusmasiz bir sekilde yerel Mahkeme kararinin kaldirilmasina karar verecektir. Isbu karar yerel Mahkeme de dahil olmak üzere taraflari baglayici etkiye sahiptir1. Diger bir deyisle, taraflar isbu karara karsi temyiz kanun yoluna basvuramayacagi gibi, yerel Mahkeme tarafindan da isbu karara karsi direnme karari verilememektedir.

Esasen HMK madde 353/1-a-6 ile BAM'a durusma yapmadan agir bir usuli eksikligin daha hizli bir sekilde giderilmesi için bir araç saglanmistir. Somut olayda ise, BAM'in kaldirma kararlarinin gerekçe kismina bakildiginda bahse konu kaldirma kararlarinin,

  • Davaya konu marka/tasarimlarin gerekçeli karara renk, boyut ve diger özelliklerden yoksun bir sekilde yansitilmalarinin yaniltici bir sonuca neden olabilecegi,
  • Mahkemece gerektiginde hükmün eki niteliginde kroki ve sekillere, kararin ekinde yer verilebilir ise de, hükmün gerekçe kisminda HMK'nin (Hükmün Kapsami baslikli) 297. maddesi ve Anayasa'nin (Durusmalarin açik ve kararlarin gerekçeli olmasi baslikli) 141. maddesi hükümlerine uygun düsmeyecek biçimde sekillere yer verilmesinin davadan davalar dogmasina, taraflarin yeniden uyusmazliga düsmelerine, infazda tereddüde neden olunmasina yol açabilecegi,
  • Nitekim Yargitay Hukuk Genel Kurulu'nun ("YHGK") kararlarinin2 da bu yönde oldugu,

nedenlerine dayanilarak verildigi görülmüstür. Bu hususta öncelikle belirtmek gerekir ki, davaya konu marka/tasarimlarin basvuru/tescil numaralarinin da gerekçeli karara ve hatta ilgili marka/tasarim görselleri ile birlikte ilave edilmis olmalari nedeniyle davaya konu marka/tasarimlarda bir karisiklik, infazda tereddüt mümkün olmayacaktir. Kaldi ki, bahsi geçen kararlara konu davalar Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden Inceleme ve Degerlendirme Kurulu'nun ("YIDK") vermis oldugu kararlarin iptali ve buna bagli olarak ilgili markalarin/tasarimlarin hükümsüzlügü talepli davalar olup, bir marka/tasarim tecavüzü davasinda olabilecegi gibi kararin infazi noktasinda tereddüde düsürecek nitelikte davalar da degildir. Zira davaya konu YIDK karari ve YIDK kararina konu marka/tasarim sabittir. Öte yandan, BAM tarafindan atifta bulunulan YHGK kararlari incelendiginde dava disi marka/tasarimlarin gerekçeli karara dahil edilmis olmasi gibi sebeplerin bulunmasi nedeniyle atifta bulunulan sekilde kararlar vermis olup, BAM tarafindan isbu YHGK kararlari genis yorumlanarak somut olaya tatbik edilmistir.

Nitekim, davaya konu marka/tasarimlarin basvuru/tescil numaralari da karara dahil edildiginden karisikligin dogmayacak olmasi bahse konu kaldirma kararlari bakimindan,

  • Kararlarin gerekliligi,
  • Dayanilan madde (HMK madde 353/1-a-6) ile uyumu,

hususlarinda tereddüde sebep olmaktadir. Gerçekten de, yukarida alintilanan HMK madde 353/1-a-6 delillerin toplanmadigi ya da incelenmedigi yahut talebin önemli bir kismi hakkinda karar verilmedigi durumlarda devreye girmektedir. Oysaki somut olayda BAM kararlarinda sayilan sartlardan birinin varligindan bahsedilmedigi gibi gerekçede yer verilen davaya konu marka/tasarimlarin görsellerinin gerekçeli kararda yer almasinin karisikliga sebep olacagi degerlendirmesi de bu sartlardan birini saglamamistir. Öte yandan, kararlarin istinaf tarihinden itibaren neredeyse 1.5 – 2 yil sonra verilmis olmalari ve gelinen noktada BAM'in tabiri caizse "düzelterek onama" yetkisinin bulunmamasi ile HMK madde 353/1-a-6'nin özünden uzaklasilmasina sebep olmustur.

Footnotes

1. HMK madde 362/1-g

2. Yargitay Hukuk Genel Kurulu'nun 02.11.2011 gün 2011/11-567E.- 2011/676K, 14.11.2012 gün 2012/11-417 E.- 2012/791K., 14.01.2015 gün 2013/11-1316E.- 2015/34K., 01.04.2015 gün 2013/11-1572 E.- 2015/1133 K., 12.04.2017 gün 2017/11-74E.- 2017/728K. ve 11. HD 30/06/2014 gün 2014/6427 E- 2014/12462K. sayili ilamlari.

First published by WTR, in 07.06.2021

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.