ÖZET

Artan küreleşmenin bir sonucu olarak gerçek ve tüzel kişi vergi mükellefleri yerleşik oldukları ülkeler  dışında da yatırım yapmaya başlamışlardır. Yurtdışı bankalarda tutulan ve varlığından haberdar  olunmadığı için vergilendirilemeyen gelirler, ülkeler için vergi kaybı anlamına gelmektedir. Vergi kaybını  önlemek adına ülkelerin vergi idarelerinin bilgi değişiminde bulunarak iş birliği yapmaları önem arz  etmektedir. Bu makalede, ülkelerin finansal kuruluşlar aracılığıyla birbirleriyle finansal bilgilerini  paylaşmasına dayalı olan CRS (Ortak Raporlama Standardı) incelenecek olup Türkiye'nin neden belirli  ülkelere CRS kapsamında raporlama yapmadığı irdelenecek ve Türkiye'nin tüm ülkelere CRS kapsamında  raporlama yapmaması durumunda karşılaşacağı olası yaptırımlar ve ticari sonuçlar incelenecektir.

Anahtar Kelimeler: Common Reporting  Standard, Ortak Raporlama Standardı, CRS,  Automatic Exchange of Information, Otomatik  Bilgi Değişimi, OECD, ABD, Türkiye.

GİRİŞ

Artan küreleşmenin bir sonucu olarak gerçek  ve tüzel kişi vergi mükellefleri yerleşik oldukları  ülkeler dışında da yatırım yapmaya başlamışlardır. Yurtdışı bankalarda tutulan ve varlığından  haberdar olunmadığı için vergilendirilemeyen  gelirler, ülkeler için vergi kaybı anlamına gelmektedir. Vergi kaybını önlemek adına ülkelerin  vergi idarelerinin bilgi değişiminde bulunarak iş  birliği yapmaları önem arz etmektedir.

1. ORTAK RAPORLAMA STANDARDI VE OTOMATİK BİLGİ DEĞİŞİMİNİN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ

Vergi mükelleflerinin yerleşik olunan ülke  dışında sahip oldukları finansal varlıklara ilişkin bilgi edinip, vergi kayıplarının önlenmesi amacıyla ilk adımı atan ülke ABD olmuştur 2010 yılında ABD Maliye Bakanlığı tarafından  yürürlüğe konulan Yabancı Hesapların Vergi  Uyum Yasası (Foreign Accounts Tax Compliance  Act - FATCA) ile ABD dışında mukim finansal  kuruluşlara, ABD'de vergi mükellefi olan müşterilerinin varlıklarını Amerikan Gelir İdaresi'ne bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.1

OECD, vergi alanında ülkeler arası karşılıklı idari yardımlaşmayı gerçekleştirmek için ilk  adımı 1988 yılında Avrupa Konseyi ile ortaklaşa hazırladığı Vergi Konularında Karşılıklı  İdari Yardımlaşma Sözleşmesi ile atmıştır. Söz  konusu Sözleşme ile bilgi değişimi yoluyla (otomatik bilgi değişimi de dahil olmak üzere) vergi  kaçakçılığı ve vergiden kaçınmanın önüne geçilmesi amaçlanmıştır.2  2010 yılında sözleşme,  bir protokol ile değiştirilmiş olup Türkiye ilgili  protokolü 2011 yılında imzalamıştır ve protokol  1 Temmuz 2018 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.3

Özellikle 2009 yılından itibaren, OECD, AB  ve Vergi Amaçlı Şeffaflık ve Bilgi Değişimi Küresel Forumu tarafından yürütülen çalışmalar  ile vergide şeffaflığı arttırma ve talebe dayalı bilgi değişimi konularında ilerleme kaydedilmiştir. 19 Nisan 2013 tarihinde G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası başkanları otomatik  bilgi değişiminin yeni standart olduğunu onaylamış, ardından Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve İngiltere vergide bilgi değişimini arttırıcı  bir uluslararası model anlaşma taslağı oluşturma, uluslararası vergide uyumluluğu geliştirme ve ABD'nin uyguladığı Yabancı Hesapların  Vergi Uyum Yasası'nı kendi aralarında ve ABD  ile uygulama niyetlerini bildirmişlerdir. 6 Eylül  2013 tarihinde G20 liderleri, OECD'nin 2014 yılı  itibarıyla geçerli tek küresel standart olarak getirmeyi amaçladığı otomatik bilgi değişimi çalışmasına tam destek verdiklerini bildirmişlerdir. Şubat 2014 tarihinde G20 Maliye Bakanları  ve Merkez Bankası başkanları Ortak Raporlama  Standardı'nı onaylanmıştır.4

Türkiye'nin Ortak Raporlama Standardini (CRS) Uygulama Süreci 

Footnotes

 1 "Ortak Raporlama Standartları (CRS)" , Vergide Gündem, Ateş Konca, Berk Taşkın, Aralık 2017, https://www.vergidegundem.com/tr_TR/makale?categoryName=Vergide&publicationNumber=12&publicationYear=2017&publicationId=4729812

2 "Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşmaya İlişkin Protokol", OECD, Eylül 2020, http://www.oecd.org/ctp/exchange-of-tax-information/convention-on-mutual-administrative-assistance-in-tax-matters.htm

3 "Vergi Alanında Uluslararası Otomatik Bilgi Değişimi ve Türkiye", VergiAlgı, Bülent Taş, 23 Eylül 2019, https://vergialgi.net/ vergi-alaninda-uluslararasi-otomatik-bilgi-degisimi-ve-turkiye

4 " Finansal Hesap Bilgilerinin Vergi Konularında Karşılıklı Olarak Otomatik Değişim Standardı", OECD, 2017, https:// read.oecd-ilibrary.org/taxation/standard-for-automatic-exchange-of-financial-account-information-in-tax-matters-second-edition_9789264267992-en#page1

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.