Harry Styles heeft onlangs een serie concerten gegeven in Amsterdam. Als Britse artiest mag hij maximaal drie maanden in Europa verblijven maar niet zomaar in Nederland werken zonder tewerkstellingsvergunning. Zijn optredens in Nederland vallen onder een uitzonderingscategorie. Maar hoe zit het met zijn crew en de buitenlandse artiesten die voor langere tijd in Nederland komen werken? Welke mogelijkheden heeft u als opdrachtgever of werkgever als u artiesten van buiten de Europese Unie in dienst wil nemen of opdrachten wil laten uitvoeren?
Internationale projecten
Als organisator van een tournee met een internationaal theater- of dansgezelschap, een festival, opnames voor een film of andere internationale projecten van tijdelijke aard die in Nederland worden uitgevoerd, is het belangrijk uit te zoeken of en op welke basis de artiesten en crew van buiten de Europese Unie in Nederland kunnen verblijven en werken.
In beginsel heeft iedereen van buiten de Europese Unie een werkvergunning nodig. Er gelden slechts enkele uitzonderingen voor incidentele werkzaamheden of arbeid van specifieke aard. Zo kan het zijn dat de artiesten zelf onder een vrijstelling vallen en mogen werken zonder werkvergunning maar dat dit voor de crew van de productie niet geldt. Voor het verkrijgen van tijdelijke werkrechten in de creatieve sector is het in veel gevallen nodig dat u als organisator of werkgever aantoont dat de artiesten en/of de crew vanwege hun specifieke kennis en deskundigheid nodig zijn voor het uitvoeren van de werkzaamheden en dat geen sprake is van concurrentie met het arbeidsaanbod uit Nederland en de Europese Unie.
Daarnaast is het van belang om goed in de gaten te houden hoeveel tijd er in Nederland wordt doorgebracht en – bijvoorbeeld tijdens een tournee – ook in andere Schengenlanden. Met een visum of in de vrije termijn is een verblijf van maximaal 90 dagen in een periode van 180 dagen in het Schengengebied toegestaan. Slechts in uitzonderlijke gevallen is een verlenging mogelijk, anders moet een verblijfsvergunning worden aangevraagd.
Everaert Advocaten heeft veel ervaring met het begeleiden van grote internationale producties in de creatieve sector en heeft daarnaast een goed netwerk van immigratierechtadvocaten door heel Europa. Wij kunnen u als werkgever helpen bij het organiseren van tijdelijke projecten in Nederland, om ervoor te zorgen dat de artiesten en crew het recht hebben om in Nederland te werken voor de gehele duur van het project.
Artiesten in loondienst
Bent u werkgever en bent u van plan een artiest afkomstig van buiten de Europese Unie voor langere duur in loondienst te nemen? Dan moet uw werknemer over een verblijfsvergunning met werkrechten beschikken. Een van de mogelijkheden is een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (GVVA). Er gelden bij deze aanvraag aparte regels voor functies die vallen binnen het topsegment van de kunst- en cultuur, in de branches dans, klassieke muziek, opera, musical, theater, toneel en cultuurwerkplaatsen.
In de Regeling uitvoering Wet arbeid vreemdelingen 2022 staan de verschillende functies van artiesten in het topsegment van de culturele sector opgesomd, met het bijbehorende salariscriterium. Als u bijvoorbeeld in een orkest een eerste paukenist in dienst gaat nemen, en het salaris voldoet aan het gestelde salarisvereiste, wordt bij een aanvraag voor een GVVA voor deze werknemer de arbeidsmarkttoets niet toegepast. Dit betekent dat u als werkgever niet hoeft aan te tonen dat u eerst heeft gezocht naar werknemers voor deze functie die afkomstig zijn uit Nederland of de Europese Unie.
Valt de functie niet onder een van de genoemde functies in de lijst, bijvoorbeeld omdat het gaat om een balletpianist of koorzanger? Dan wordt in beginsel wel een arbeidsmarkttoets gedaan. Wanneer het echter gaat om artiesten die (net) niet tot het topsegment conform de regeling vallen, kan het UWV bepalen dat mag worden afgeweken van de voorwaarden van de arbeidsmarkttoets. In verband met de specifieke aard van de functie en de kwaliteiten van de niet-Europese artiest kan dan al eerder dan na vijf weken worden bepaald dat de functie niet kan worden vervuld op de Nederlandse en Europese arbeidsmarkt, of kan worden afgeweken van de vacaturemelding of van de termijn.
Wezenlijk cultureel belang
Als freelancer in de culturele sector is het mogelijk om een verblijfsvergunning als zelfstandig ondernemer in Nederland aan te vragen. U moet dan kunnen aantonen dat met uw aanwezigheid in Nederland een wezenlijk Nederlands cultureel belang wordt gediend. Dit kan met verschillende bevestigde toekomstige opdrachten voor belangrijke Nederlandse kunst- en cultuurinstellingen.
Everaert Advocaten geeft jaarlijks de kunstenaarslezing voor buitenlandse kunststudenten en kunstenaars. Houd onze website en Social Media in de gaten voor de jaarlijkse aankondiging.
Bent u organisator van tijdelijke projecten in Nederland of werkgever in de culturele sector en heeft u vragen over de mogelijkheden voor artiesten van buiten de Europese Unie om in Nederland te werken of heeft u als zelfstandig kunstenaar vragen over het aanvragen van een verblijfsvergunning? Neem dan contact op met Elles Besselsen.
Originally published 31 July 2023.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.
